نام : بودلف توضیحات شخصیت : بودلَف، در شاهنامه نام راوی شاهنامه است که شاهنامه را روایت می‌کرد. او به همراه علی دیلم که کاتب شاهنامه بود، ظاهراً از این کار خود مزدی هم دریافت می‌کرده‌اند.

گرانمایه بوالفضل دستور اوی – که اندر سخن بود گنجور اوی نام : ابولفضل محمد بن عبیدالله بلعمی توضیحات شخصیت : بوالفَضل در بیان شاهنامه اشاره دارد به نام ابوالفضل محمّد بن عبیدالله بلعمی، دستور خردمند و پُرهنر ِنصر بن احمد سامانی که مردی ادیب و فرزانه بود. بر مبنای روایت شاهنامه، بوالفضل به فرمان […]

چو طوس و چو گودرز کشوادگان – چو بهرام و چون گیو آزادگان نام : بهرام محل تولد بهرام : ایران اردبیل محل مرگ بهرام : در میدان نبرد بدست تژاو تورانی دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان تبار : به کاوه آهنگر می رسد ملیت : ایرانی وابستگان […]

به پشت سپه بود بنداگشسپ – کجا دم شیران گرفتی ز اسپ نام : بنداگشسپ منصب بنداگشسپ : رایزن و مشاور هرمز دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان توضیحات شخصیت : بَنداگُشَسپ، در شاهنامه نام رایزن یا مشاور ِهرمز، پادشاه ایران است. افزون بر این، در شاهنامه بدین نکته […]

پس آزاده بستور پور زریر – به پیش افگند اسپ چون نره شیر نام : بستور نام بستور به پهلوی : بست ونیری دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان تبار : تبار پدری به کیقباد می رسد ملیت : ایرانی وابستگان : پدر بستور : زریر نیای بستور : […]

جوانمرد را نام بساد بود – دلیر و خردمند و هوشیار بود نام : بساد نام دیگر بساد : نستاو منصب بساد : چوپان قیصر روم دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان ملیت : رومی توضیحات شخصیت : بَسّاد در شاهنامه نام چوپان قیصر روم است. وی بی آنکه […]

کیانوش و پرمایه بر دست شاه – چو کهتر برادر ورا نیکخواه نام : برمایه یا پرمایه ، برمایون دوره شاهنامه ای پیشین : اسطوره ای دوره شاهنامه ای جدید : پیشدادیان تبار : تبار پدری به طهمورث ملیت : ایرانی وابستگان : پدر برمایه : آبتین مادر برمایه : فرانک برادران برمایه : فریدون و […]

به برسام فرمود گز قلبگاه – به یک سو گذار آنک داری سپاه نام : برسام یا پرسام منصب برسام : ساتراپ منطقه مرو دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان تبار : تبار پدری به ترخان و ترکان چین ملیت : تورانی وابستگان : پدر بسام : بیژن توضیحات […]

چو برزین و چون قارن رزم زن – چو خراد و کشواد لشگر شکن نام : برزین محل تولد برزین : زابل دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان تبار: تبار پدری به جمشید می رسد ملیت : ایرانی وابستگان : پدر برزین : گرشاسب توضیحات شخصیت : بُرزین، در […]

سپاهی بجنگ کهیلا سپرد – یکی تیزتر بود ایلای گرد نام : ایلا دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان تبار : تبار پدری به افراسیاب می رسد لقب های ایلا : برزو ملیت : تورانی توضحات شخصیت : ایلای یا شاه ایلا در شاهنامه نام یک سردار تورانی است که نوه […]

پزشک سراینده برزوی بود – به نیرو رسیده سخنگوی بود نام : برزوی یا همان برزویه محل تولد برزوی : مرو یا ایرنشهر زمان مرگ برزوی : در قرن ششم میلادی در امپراطوری ساسانی دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان منصب : پزشک انوشیروان لقب های بروزی : طبیب […]

گرازه برون آمد و گستهم – ابا برته و زنگه یل بهم نام : برته دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان تبار : تبار پدری به توابه می رسد ملیت : ایرانی توضیحات شخصیت : برته (بُرته یا بَرته) در شاهنامه مبارزی ایرانی از تبار توابه است که در […]

جهودی فریبنده و بد گهر – براهام مردیست پر سیم و زر نام : براهام دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان تبار : مردی یهودی است ملیت : ایرانی توضیحات شخصیت : براهام در شاهنامه نام مردی یهودی است، که با وجود توانگری و ثروتش بسیار فرومایه و نان […]

یکی رازدارست بالوی نیز – که نفروشد آزادگان را به چیز نام : بالوی دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان ملیت : ایرانی توضیحات شخصیت : بالوی در شاهنامه نام یکی از نامداران ِ ایرانی است، که همراه با خسروپرویز به روم گریخت. برجسته‌ترین کار ِ بالوی در شاهنامه، رساندن […]

حلب شد به کردار دریای خون – به زنهار شد لشگر باطرون نام : بطرون دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان ملیت : رومی توضیحات شخصیت : باطرون که به صورت باطرن و باطروق هم نوشته شده‌است، در شاهنامه نام یک سردار رومی است که در جریان دومین نبرد […]

ز ترکان یکی بود بازور نام – به افسوس بهر جای گسترده کام نام : بازور دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان ویژگی‌های بازور : جادوگری و افسونگری ملیت : تورانی توضیحات شخصیت : بازور، در شاهنامه نام یک جادوگر تورانی است که تمامی فوت و فن‌های جادوگری را […]

یکی ترک بود نام او بارمان – همی خفته را گفت بیدارمان نام : بارمان محل مرگ : نبرد دوازده رخ توسط رهام دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید :  کیانیان تبار : به فریدون می رسد… ملیت : تورانی وابستگان : پدر بارمان : ویسه برادران بارمان : قراخان ، […]

به سرکش چنین گفت کای بد هنر – تو چون حنظلی باربد چون شکر نام : باربد نام های دیگر باربد : فهلود/ذ، بهلبد/ذ، فهلود/ذ فهرود/ذ، بهربد/ذ، باربد/ذ در منابع عربی و برباد/ذ در منابع فارسی و همچنین فهربد و فهلبذو پهلبذ بیربادیوس یا باربادیوس نام‌های احتمالی یونانی باربد ساسانی هستند. معنای نام باربد : […]

چو بشنید بابوی گرد ارمنی – که سالار ناپاک کرد آن منی نام : بابوی دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان ملیت : ایرانی توضیحات شخصیت : بابوی به روایت شاهنامه نام یک دلاور ایرانی است. بابوی بهرام چوبین را شایستهٔ پادشاهی دانست و به یاری او پیمان بست. لیست اشعار […]

به اصطخر بد بابک از دست اوی – که تنین خروشان بد از شست اوی نام : بابک نام بابک به فارسی میانه :  Pāpak, Pābag معنای نام بابک : بابک معرب نام ایرانی پاپک است و به معنی «پدر» است امیل بنونیست نشان داد که نام پاپک در آثار پهلوی و ارمنی، دیده شده است منصب […]

سپاهی بجنگ کهیلا سپرد – یکی تیزتر بود ایلای گرد نام : ایلا دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان تبار : تبار پدری به افراسیاب می رسد لقب های ایلا : برزو ملیت : تورانی توضحات شخصیت : ایلای یا شاه ایلا در شاهنامه نام یک سردار تورانی است که نوه […]

دگر آنکه نامش بد ایزدگشسپ – کز آتش نه برگاشتی در تگ اسپ نام : ایزدگشسپ نام های دیگر ایزد گشسپ : ایزدگشسب ، آذرگشسپ دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان ملیت : ایرانی توضیحات شخصیت : ایزدگُشَسپ یا آذرگشسپ که به صورت ایزدگشسب و آذرگشسب هم نوشته شده‌است، […]

دگر اندریمان سوار دلیر – چو ارجاسپ اسپ افگن نره شیر نام : اندریمان محل مرگ اندریمان : نبرد دوازده رخ نبردنهم بدست گرگین دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان منصب : سردار تورانی ملیت : تورانی توضحات شخصیت : اندریمان در شاهنامه نام یک دلاور تورانی است که […]

از ایشان چو نوبت به ایرج رسید – مر او را پدر شاه ایران گزید نام: ایرج نام ایرج در اوستا و پهلوی : ایرَج (در اوستایی: Airiya؛ در پهلوی: Ērič) ریشه نام ایرج : نام ایرج از ریشه آریا با واژگانی همچون ایران هم‌خانواده‌است. نام ایرج را از ریشهٔ ēr به معنای آزاده و نجیب آورده‌اند. […]

بفرمود تا رفت پیش اورمزد – بدو گفت کای چون گل اندر فرزد نام : اورمزد نام های دیگر اورمزد : هرمز یکم محل تولداورمزد : نامشخص محل مرگ اورمزد : نامشخص دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان تبار : تبار پدری به ساسان می رسد لقب های اورمزد : شاه […]

گوی بر منش نام او اهرنا – ز تخم بزرگان رویین تنا نام : اهرن معنای اهرن : به معنای شجاع ، دلیر ( کنایه از فردی که در بی باکی بی مثال است ) دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان ملیت : رومی وابستگان : داماد قیصر روم که با […]

شود کوه آهن چو دریای آب – اگر بشنود نام افراسیاب نام : افراسباب نام افراسباب به زبان پهلوی : فراسیاب نام افراسیاب به اوستایی : فرنگرَستِن محل تولد افراسیاب : توران زمین محل مرگ افراسیاب : ایران بدست کیخسرو ، کنارِ دریاچه ی چی چَست( ارومیه ) دوره شاهنامه ای پیشین : اسطوره ای […]

از آن پس به اغیرث آمد پیام – که ای پر منش مهتر نیک نام نام : اغریرث نام اوستایی اغریرث : نام اغریرث در اوستا اغرارث آمده است معنای نام اغریرث : گردونه پیشتاز محل مرگ اغریرث : در آمل توسط برادرش افراسیاب دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : […]

سوی میسره اشکش تیز چنگ – که دریای خون راند هنگام جنگ نام : اَشکش دوره شاهنامه ای پیشین : پهلوانی دوره شاهنامه ای جدید : کیانیان لقب های اشکش : تیز چنگ ویژگی‌های اشکش : از هفت پهلوانان ایران، فرمانده قوم کوچ و بلوچ ملیت : ایرانی نشان پرچم ( درفش ) : پلنگ […]