بدان سان دوان سوی لشکر شتافت نشان یکی چوب کشتی بیافت همه سوخته بود سالار نو که بازار نو بود و کردار نو سراسیمه شد شاه نو در رسید پسِ شاه نو نیز لشکر رسید به خون برادر گرفتار شد چو خون کرد ناچار خون خوار شد چنین گفت مر شاه را رهنمون که ریزنده […]

چو روز مصاف آمد و گاه جنگ به او بازخورد آن دلاور نهنگ بدانست کآن کوش گردنکش است که در حمله مانندهٔ آتش است منوچهر را نیز بشناخت کوش که زرّینه بودش همه ساز و کوش برآویختند آن دو جنگی بهم چو شیر ژیان و چو پیل دژم گهی نیزه و گاه خنجر زدند یکی […]

چنین بود تا قارن تیزچنگ ز فیرش بپردخت و آمد به جنگ که فیرش حصاری بدی آن زمان ز دریا برآورده سر تا آسمان بشد چاره قارن چنان کرد پست که کرکس نیابد بر آن جا گذشت به دیدار او شد منوچهر شاد همه داستانها بر او کرد یاد که از کشتن تور، سلم دلیر […]

بدانگه که از خواب خیزد خروس خروش درای آمد و بانگ کوس سپاه آمد و پیل دندان بهم رمید از دل سلم یکباره غم ز شادی لبانش پُر از خنده شد تو گفتی که تور جوان زنده شد به نیرو شد از کوش و دل کرد خَوش همی رفت تا پیش آن شیرفش بپرسید و […]

به دریا نمودند هر دو درنگ چنین تا در آمد منوچهر تنگ خروش آمد از هر دو لشکر به کین بتوفید از آواز گردان زمین دو لشکر خروشان بدان دشت خون همانا بود که از ستاره فزون چهل روزشان رزم پیوسته بود در و دشت پر کشته و خسته بود منوچهر و تور اندر آن […]

به تور آگهی آمد و سلم از اوی که دارد ز کینه برآن هر دو روی دل از بزمشان دور شد، سر ز خواب به رفتن گرفتند هر دو شتاب به دریا که نامش دمندان نهم رساند از آن دلفروزی به غم ز هرگونه گفتند و برخاستند ز کوش آن زمان یاوری خواستند فرستادشان کوش […]

چنین تا برآمد بر این چند سال منوچهر گردن بیاگند و یال بسان یکی سرو شد ماه بار بدو شادمانه دل شهریار کمربست بر کین ایرج به درد سپه را همه سالیان گرد کرد در گنجهای نیا برگشاد سپه را به دامن همی زر بداد هزاران هزار و دو سیصد هزار فراز آمدش کار دیده […]

نوندی برفت از در پهلوان که ای شاه بیدار روشنروان خراسان چو ما تاختن ساختیم ز تور و سپاهش بپرداختیم به جیحون رسیدیم و دشمن گذشت به بیکند بنشست بر ساده دشت ز کوش و ز سلمش سپاه آمده ست فرونتر ز ریگ سیاه آمده ست بدان دشت لشکر گهی ساخته ست که گردن به […]

به تو آگهی آمد از هر دوان خراسان یله کرد و آمد دوان به جیحون گذر کرد و بیراه و راه سوی ماورالنّهر شد با سپاه سپه خواست از کوش و سلم سترگ ز هر سو بیامد سپاه بزرگ سپاهی که هامون و دریا و کوه شد از نعل اسبان ایشان ستوه سراپرده بر دشت […]

وز آن جا سوی روم برگشت شاد به داد و دهش دست و دل برگشاد برون کرد ازآن پس ز دست پدر همان آذرآبایگان سربسر سوی سلم شد تور با آن سپاه خراسان همی بستد از دست شاه گذر کرد کوش دلاور به آب همه مصر و شامات کرد آرباب همی دید کاو را نباشد […]

فرستاده ی تور شد پیش تخت بدو گفت کای شاه فرخنده بخت به فرّ تو این کارها شد تمام ز کوش دلاور برآمدت کام فرستاد با من یکی استوار بدان تا بجوید دل شهریار به سوگند و پیمان بگوید درست که دانا به سوگند کژّی نجست پُراندیشه شد زآن دل سلم و تور که گردد […]

چو نزدیک کوش آمد آن تیزکوش برآن نامه بر کوش بنهاد هوش چو گفتار آن هر دو خسرو شنید ز شادی تو گفتی دلش برپرید فرستاده را شادمان پیش خواند در آن نامور پیشگاهش نشاند بپرسید از آن نامداران نخست که هستند شادان دل و تندرست فرستاده گفت ای جهانگیر شاه درستند هر دو تو […]

پسندیده آمد سخنهای تور یکی نامه کردش دلارای تور سر نامه از تور و سلم سترگ بنزد جهاندیده کوش بزرگ بدان ای نبرده شه نامدار که با شاه ما را بدافتاد کار همان کرد با ما کجا با تو کرد ز کردار بی روی و گفتار سرد بیفگند ما را از آن مرز و بوم […]

چنین گفت گوینده ی باستان که از راستان آمد این داستان که چون تور و سلم آن بدی ساختند که گیتی از اریج بپرداختند به بیهوده شد کُشته ی دست تور فریدون شد از خواب، وز خورد دور رخ شاه فرّخ شد از درد زرد شب و روز نفرین همی یاد کرد همی گفت کای […]

برابر همی بود با سال هشت سواری شتابان برآمد ز دشت یکی نامه از تور شوریده هوش که چندین چه باشی تو در بند کوش که ایرج ز ما باژ جوید همی سخنهای بیهوده گوید همی نماید به ما بر همی مهتری پدر داد ما را چنین کهتری که او را به ایرانیان شاه کرد […]

بدو خلعت خسروانی فگند ز تخت و کلاه و ستام و سمند به ایرانیان داد بسیار چیز سپاه دگر را درم داد نیز سپاه برادرش را همچنین بسی چیز بخشید و کرد آفرین سوی شاهشان کرد یکسر گُسی روان شد ز درگاه او هر کسی بخوبی فرستادشان نزد اوی همه کامگار و همه تازه روی […]

وز آن جا سپه را سر اندر کشید چنین تا به کوه کلنگان رسید سپاه اندر آمد گروها گروه گرفتند هامون و دریا و کوه چو سلم آن چنان جای و آن کوه دید بر او لشکر و مردم انبوده دید بدانست کاید بسی روزگار گشادن نشاید به جنگ و حصار فرستاد پس پهلوان را […]

قباد دلاور سپه برگرفت سبک بر پی کوش ره برگرفت همی تاخت شش روز پیوسته کوش نه در تنْش زور و نه در مغز هوش به هفتم سپاهی به پیش آمدش که گفتی همه خوب خویش آمدش سوران و گردافگنان سی هزار همه با سلیح از درِ کارزار به یاری فرستاد جابلق شاه چو پیش […]

چو شد ماه نو، مرد جنگ آزمای تبیره همی آرزو کرد و نای چنین گفت با سلم قارن به شب کز این راز با کس تو مگشای لب سپه پیش بر، رزم را ساز کن به رزم اندرون سستی آغاز کن یکی کنده فرمای پیش سپاه خبر کن که گشته ست قارن تباه از آن […]

چو یک هفته بگذشت بر کارزار ز هر سو تبه شد فراوان سوار سوی سلم شد شاه سقلاب و گفت که با تخت تو مشتری باد جفت بر آسای فردا تو، این رزم سخت مرا ده تو ای شاه فیروز بخت که با کوش اگر من نبرد آورم سرش بی گمان زیر گَرد آورم برآسود […]

دل سلم از آن داستان شد دژم برون رفت رخسارگان پُر ز نم ز لشکر یکایک سران را بخواند شنیده همه پیش ایشان براند چنین گفت ازاین پس که فردا پگاه بسازید بر دشمنان بر سپاه همه رزم سازید با دار و برد بدان تا بدانند مردان مرد که قارن نَه از آسمان آمده ست […]

وز آن روی چون سلم برگشت، رفت سوی پهلوان شد همان گاه تفت ورا دید پژمرده و ناتوان ز بس خون که از زخم او شد روان سخن گفتنی نرم و رخساره زرد پُر از درد دل، لب پر از بادِ سرد بیاورد سلم از بزرگان روم تنی چند از ایران و هر مرز و […]

سپیده دمان قارن رزمخواه بفرمود تا صف کشید آن سپاه غو کوس برخاست و آواز نای چو دریا سپاه اندر آمد ز جای بفرمود تا شد به جایش قباد چو سالار بر میمنه بایستاد گزین کرد برگستوانور هزار نبرده دلیران خنجرگزار چنان پیش قلب اندرون تا گروه رده برکشیدند مانند کوه وزآن پس جهاندار باهوش […]

وزآن روی قارن برآمد دمان سوی خیمه ی سلم شد شادمان بدو گفت کای شاه فرّخ نژاد بدیدی کنون لشکر دیوزاد براندیش خود تا چه افزون کنیم که اندیشه آن به که اکنون کنیم فزون است لشکر ز مور و ملخ بیابان گرفته ست دریا و شخ بدین سان که دیدی همه ساخته چنین شهریاری […]

چو بگذشت تیره شب و روز شد ز خورشید گیتی دل افروز شد ز گردان ایران برآمد خروش تو گفتی جهان گشت پولادپوش سوی میمنه قارن پهلوان سپاهی چو با موج سیل روان چو شاپور نستوه بر میسره جناح اندیان داشتی یکسره به قلب اندرون سلم با نای و کوس جهان گشته از گَرد چون […]

دو لشکر برابر بر آن دشت کین تو گفتی که شد تنگ روی زمین جهان گفتی از غم به جوش آمده ست ستاره به بانگ و خروش آمده ست طلایه ز لشکر بهم بازخورد برآمد خروش ده و دار و برد به یک حمله ایرانیان را ز جای ببردند مردان رزم آزمای چه مایه بکشتند […]

یکی مرد پوینده را همچو دود فرستاد کآگاهی آردش زود بداند که لشکر چه مایه گذشت کدام است کآمد بر این روی دشت گرفتند و بردند او را کشان که از ترس بر چهره بودش نشان بدو پهلوان گفت کای خیره هوش به چه کار رفتی تو از پیش کوش همی گفت و خستو نیامد […]

چو اردیبهشت آمد و روز جوش کشیدند لشکر سوی رزم کوش جهاندیده گوید که خورشید و ماه ندیده ست تا هست چندان سپاه هزاران هزار و چهارصد هزار گزیده سپه بود و نیزه گزار زمین از گرانیش ناله گرفت از آتش زمین رنگ لاله گرفت به خورشید بر شد ز هامون غبار برآمد ز گاو […]

بفرمود تا قارن نامدار ز لشکر گزین کرد سیصد هزار ز تور دلاور سپه خواست نیز ز ترکان سپاهی برآراست نیز دو ره صد هزاران سواران جنگ همه با کمانها و تیر خدنگ چو لشکر فرود آمد و ساز کرد در گنجهای کهن باز کرد دو ساله بدادندشان ساز و برگ از این سان توان […]

چو سلم اندر آن مرز خود کامه شد به نزد فریدون یکی نامه شد که روم از همه رویها گشت راست به کام شهنشاه شد هرچه خواست من از بهر رفتن به پیگار کوش به قارن بسی داشتم چشم و گوش اگر آید وگرنه من با سپاه کشیدم به پیگار آن کینه خواه فریدون از […]