بخش ضحاک – شاهنامه فردوسی

پادشاهی ضحاک هزار سال به طول می‌‌انجامد. مشخصه‌های اصلی این دوران گریزان و نهان شدن فرزانگان و قدرت گرفتن دیوان، خوار شدن هنر و ارجمند شدن جادویی، تسلط و برتری بدی است. ضحاک دختران

جمشید ( ارنواز و شهرناز) را با جادوگری طلسم کرده و به همسری می‌‌گیرد. و بدانها دروغ گویی و بدطینتی می‌‌آموزد. هرشب دو فرد جوان کشته شده و مغزهایشان خوراک مارهای ضحاک می‌‌شوند.

دو مرد جوانمرد و پارسا به نام ارمایل و گرمایل برای نجات جوانان وطن درهیات آشپز وارد مطبخانه ضحاک می‌‌شوند. هرشب مغز یک گوسفند را به جای مغز جوان خوراک مارهای ضحاک می‌‌کردند و بدین ترتیب هر ماه سی جوان را از چنگال ضحاک آزاد کرده و نژاد کردها از این گروه از جوانان است. چهل سال بر این منوال می‌‌گذرد و ضحاک خوابی می‌‌بیند که از وحشت آن شب هنگام نعره‌ای می‌‌زند که تمام قصر می‌‌لرزد.

خواب می‌‌بیند که سه جوان که یکی از دو دیگر کوچکتر است و گرزه ی گاو سر دارد به سراغ ضحاک آمده و اورا اسیر کرده بر گردنش پالهنگی نهاده او را کشان به البرز کوه می‌‌برند. تعبیر خواب ضحاک توسط خوابگذاران، سقوط پادشاهی او بدست شخصی به نام فریدون صورت می‌‌گیرد . فریدون این کار را به خاطر انتقام کشته شدن پدرش و همچنین کشته شده گاوی به نام پرمایه که دایه او بوده، انجام می‌‌دهد. خوابگزاران یادآور می‌‌شوند که هنوز فریدون به دنیا نیامده است. ضحاک دستور می‌‌دهد در سراسر سرزمین بدنبال نام و نشان فریدون باشند.

دیر زمانی می‌‌گذرد و ضحاک را آرام و قراری نیست در این بین فریدون از مادر خود به نام فرانک زاده شده، رشد کرده و بزرگ می‌‌شود. ماموران ضحاک بدنبال فریدون بوده و در میان پدر او آبتین را گرفته و می‌‌کشند. فرانک همراه فریدون به کشتزاری می‌‌گریزد که درآن گاو به نام گاو پرمایه است. شیر او غذای فریدون می‌‌شود، ماموران ضحاک از محل گاو مطلع می‌‌شوند  فرانک از این موضوع مطلع شده، فریدون را برداشته به مرز هندوستان می‌‌رود. فرانک، فریدون را به راهبی دینی در کوه می‌‌سپارد تا او را تعلیم دهد در این میان ضحاک به محل گاو پرمایه آمده و آن گاو را می‌‌کشد. فریدون با گذر زمان فرد بالغ و توانمندی شده از مادر از نژاد خود می‌‌پرسد مادر نشان نژاد او را که به طهمورث دیوبند می‌‌رسد به او گفته و داستان کشته شدن پدرش را به دست ضحاک حکایت می‌‌کند.

فریدون قصد انتقام می‌‌کند که به اصرار مادر از این کار دست می‌‌کشد. ضحاک ترسیده و هر لحظه احساس خطر می‌‌کند پس برای رهایی از این وضع بزرگان، موبدان و اندیشمندان را فرا خوانده از آنها می‌‌خواهد بر عدالت ورزی و نیکخویی او گواهی بنویسند. در میانه این مجلس، کاوه آهنگر که ۱۶ تن از فرزندانش توسط ضحاک کشته شده و فرزند دیگری را در اسارت دارد به تظلم خواهی وارد مجلس می‌‌شود. ضحاک سخن او را شنیده و شرط آزاد کردن فرزند کاوه را امضای آن گواهی قرار می‌‌دهد. کاوه گواهی را خوانده ضمن دشنام گویی به امضاکنندگان آن، گواهی را پاره کرده از دربار ضحاک خارج می‌‌شود.

گاوه به بازار رفته چرمی‌‌نه آهنگری خود را بر چوب می‌‌زند. سپس با ترغیب مردم به قیام بر علیه ضحاک به سراغ فریدون می‌‌روند و از او می‌‌خواهند پادشاه آنها باشد. فریدون با آنها همراه می‌‌شود. درفش کاوه آهنگر را که چرمی‌‌نه‌ای ساده بوده با انواع پارچه‌ها و زیورآلات تزیین می‌‌کند و این درفش کاویانی می‌‌شود و رسم می‌‌شود که بعد از فریدون، شاهان دیگر نیز بر این چرمی‌‌نه گوهرهای فراوانی به عنوان زینت اضافه می‌‌کردند.

همان جا فریدون دستور می‌‌دهد که آهنگران برای او گرزی گاوسر به یاد گاو پرمایه بسازند همراه دو برادر خود کیانوش و شادکام به جنگ ضحاک می‌‌رود. قرارگاه ضحاک بیت المقدس است لذا باید از رود اروند عبور کنند که به زبان تازی همان دجله می‌‌شود. رودبان بنا به دستور ضحاک از در اختیار قراردادن کشتی برای عبور فریدون و لشگریانش امتناع می‌‌روزد. فریدون دلاورانه بر آب زده، با سپاهیان خود از رودخانه عبور می‌‌کند. ضحاک در قصر نیست فریدون و لشگریانش به قصر ضحاک هجوم برده و آنجا را تسخیر می‌‌کنند. فریدون دو دختران جمشید را پس از باطل کردن طلسم ضحاک آزاد می‌‌سازد.

خبر به ضحاک می‌‌رسد. ضحاک با لشگریان خود شب هنگام از مسیر مخفی قصر قصد حمله به فریدون را می‌‌کند که با همراهی سپاهیان و مردم شهر شکست خورده اسیر فریدون می‌‌شود. فریدون بنا به دستور سروش فرشته ایزدی، ضحاک را نکشته او را در البزر کوه و کوه دماوند به بند می‌‌کشد. زیرا ممکن بود با کشتن ضحاک از جنازه او سیاهی و تیرگی آزاد شده و تمام سرزمین مردمان را در بر بگیرد.

این بخش ابتدا توسط جناب آقای علی دهگانپور نگارش شد، سپس توسط سرکار خانم دکتر نگار پزشک مورد ویرایش و بازبینی قرار گرفت و در نهایت با بهره‌گیری از هوش مصنوعی تغییراتی در آن اعمال گردید.

اشعار این بخش :

دانلود متن شاهنامه بخش ضحاک : 

دانلود

دانلود تمامی فایل های صوتی این بخش در قالب یک فایل فشرده : 

دانلود

شاهنامه صوتی این بخش : 

قبلی «
بعدی »