کیکاووس در شاهنامهٔ فردوسی، یکی از شخصیت‌های مهم و پادشاهان سلسلهٔ کیانیان است. وی پسر گشتاسب و پدر زرتشت است و در نیمهٔ دوران ساسانیان، به عنوان پادشاه ایران حکومت می‌کند.
کیکاووس در شاهنامه با صفت‌هایی همچون شجاعت، جوانمردی و ماجراجویی شناخته می‌شود. او در مجموعهٔ داستان‌های شاهنامه دختران سرنا می‌جوید و در سفرهای خود با ماجراهای فراوانی روبرو می‌شود.
معروف‌ترین داستان مرتبط با کیکاووس در شاهنامه، داستان او در سرزمین مازندران است. در این داستان، کیکاووس برای یافتن دختران سرنا و به دست آوردن نیایش‌نامه‌های جادویی، به سرزمین مازندران سفر می‌کند و با چالش‌ها و آزمون‌های فراوانی مواجه می‌شود.
کیکاووس در شاهنامه نمادی از رهبری، شجاعت و ماجراجویی است و داستان‌های مرتبط با او در شاهنامه، از ضمن آموزش‌ها و معنویت‌هایی نیز برخوردار است.