گرانمایه را نام هوشنگ بود – تو گفتی همه هوش و فرهنگ بود
نام : هوشنگ
نام هوشنگ به پهلوی و اوستایی : هوشنگ (به اوستایی : haošyangha)، (به پهلوی: hōšang)
معنای نام هوشنگ : هوشنگ به معنای کسی که منازل خوب فراهم سازد، یا بخشندهٔ خانه‌های خوب، است.
دوره شاهنامه ای پیشین : اسطوره ای
دوره شاهنامه ای جدید : پیشدادیان
تبار : تبار پدری به کیومرث می رسد
لقب های هوشنگ : لقب او در اوستا پَرَداتَ (Para-dāta)، به معنای مقدم و بر سر قرار گرفته‌است. این لقب در پهلوی پشداتَ و پیشداد (Pēš-dād) و در فارسی پیشداد شده‌است.
ویژگی‌های هوشنگ : پیدایش آتش، استخراج آهن، جشن سده
ملیت : ایرانی
وابستگان :
پدر هوشنگ : سیامک
پدر برزگ هوشنگ : کیومرث
فرزند هوشنگ : طهمورث
خلاصه شخصیت :
هوشنگ در میان شاهان و پهلوانانی که در یشت‌ها برای آنان قربانی می‌کنند، نخستین کس است. نیز لقب وی ما را به این فکر وا می‌دارد که هوشنگ، در روزگاری که یشت‌ها نوشته می‌شده، به عنوان نخستین شاهی شناخته می‌شده که بر جهان فرمان رانده است. همچنین می‌توان حدس زد که روزگاری در پاره‌ای اساطیر محلی، وی را نخستین انسان می‌دانسته‌اند با توجه به اینکه در اساطیر ودایی، از هوشنگ نشانی نیست و در آنجا جمشید (yama) بر همه مقدم است، شاید بتوان نتیجه گرفت که هوشنگ، لقبی برای جمشید بوده‌است، که بعدها شخصیتی مستقل شده‌است. آغاز سلسلهٔ پیشدادیان از اینجاست. در برخی از متن‌های پهلوی هوشنگ و وئیکرد دو برادری هستند که یکی فرمانروایی و دیگری کشاورزی را بنیان می‌نهد.
وی در شاهنامه، پسر سیامک و نوهٔ کیومرث است که انتقام قتل سیامک را با کشتن خزروان (دیو) از اهریمن می‌گیرد و پس از کیومرث به پادشاهی جهان می‌رسد.
همچنین، یافتن آتش و برپایی جشن سده را در شاهنامه و اسطوره‌های ایرانی به او نسبت می‌دهند. هوشنگ، مردم زمان خود را با آبیاری و صنعت و جداکردن آهن و سنگ و ساختن ابزارِ آهنی آشنا ساخت و به ایشان کشاورزی آموخت. در شاهنامه؛ آشپزی، پختن نان و گله‌داری از آموزه‌های او برای مردم به‌شمار می‌رود. پیدایشِ جشن سده نیز به هوشنگ نسبت داده می‌شود.
به گزارش فردوسی، هوشنگ در کوه ماری سیاه با چشمان سرخ دید که از دهانش دود برون می‌شد. سنگی به سوی او پرتاب کرد. سنگ، به سنگی دیگر خورد و آتشی افروخت. آن شب، جشنی در بزرگداشت آتش گرفتند و نام آن جشن سده است.
همچنین او جانوران سودمند مانند گاو و خر و گوسفند را جفت‌جفت جدا کرد تا آنها را پرورش دهند، سپس از پوست آنها چرم ساخت. هوشنگ ۴۰ سال حکومت کرد و پس از او تهمورث دیوبند پادشاه شد.
لیست اشعار :