نام مکان جغرافیایی در شاهنامه : نیمروز
نام فعلی مکان جغرافیایی : سیستان افغانستان
نام های دیگر مکان جغرافیایی در شاهنامه:
شرح مکان جغرافیایی:
یعنی جایی از کشور یا دیاری که نه جزء مشرق است و نه مغرب و خورشید هنگام ظهر درست بالای آن قرار میگیرد به طوری که سایه از هر زمان دیگر روز کوتاه تر است در نتیجه نیمروز دو جهت دیگر یعنی شمال و جنوب کشور یا دیار را هم معلوم می نماید ایرانیان از دیرباز هنگامی که از سوی شمال یا ایرانویچ به سوی مناطق گرم جنوب در حرکت بودند چشم به خورشید نیمروزی داشتند تا جهت جنوب را بهتر تشخیص دهند. بدین ترتیب نیمروز معادل جنوب شده است. اما جنوب ایران شرقی با ولایت سیستان و سرزمینهای جنوبی آن تا دریای عمان و اقیانوس هند انطباق داشته است بدین سبب در شاهنامه هرگاه از سیستان و زابلستان سرزمین خاندان رستم یاد شده به نیمروز هم اشاره ای شده است – خصوصاً هنگام ولایت بخشی ها و برای نشان دادن پهنای قلمرو آن خاندان نام نیمروز حدود سی بار از داستان منوچهر که شاهنامه دارای جغرافیا شده تا پادشاهی خسروپرویز ساسانی آمده است
بنا بر تقسیم بندی قدماء ایرانشهر یا ایران زمین به چهار قسمت ،خراسان خربران خاوران ،غروبگاه (مغرب) نیمروز (جنوب) و باختر (شمال باختریا) بلخ، بخش می شده است. این رسته در سده سوم هجری این چهار بخش را چنین تعریف کرده است «ایرانشهر به چند ناحیت تقسیم می.شود یک قسمت آن مابین نقطه اوج خورشید در طویل ترین روز سال تا نقطه اوج خورشید در کوتاه ترین روز سال قرار دارد که خراسان نامیده میشود… و یک قسمت هم مابین اوج خورشید در کوتاه ترین روز سال تا نقطه حضیض خورشید در کوتاه ترین روز سال است که نیمروز نام دارد یعنی جنوب» بنابراین میتوان گفت غرض از نیمروز در شاهنامه نواحی و خرده ولایات میان کرمان و سیستان و مکران و دریای عمان یا زره است که شامل حوزه جنوبی شرق کشور کنونی ایران به اضافه نواحی جنوب غربی کشور پاکستان می شود.