عنوان: منتخبات شاهنامه از فردوسی تا فروغی
نویسندگان: دکتر محمد جعفر یاحقّی / زهرا روح‌الامینی
سابقه شغلی یا تحصیلی نویسندگان: استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد / کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی
تاریخ نگارش: زمستان ۱۳۹۳ هجری شمسی
منبع: مجلۀ جستارهای ادبی (علمی-پژوهشی) شماره صدو هشتاد و هشت بهار ۱۳۹۴
چکیده مقاله:
شاهنامۀ فردوسی از همان آغا ز طیّ ادوار مختلف مورد استقبال و توجّه بی نظیر گروه های گوناگون قرار گرفته، به گونه ای که در طول تاریخ ادبیّات ایران از هیچ اثری به اندازۀ شاهنامه ، گزیده نویسی و برای آن نظیره گویی نشده است. این گزیده ها را می توان در نسخه های مستقل و با عنوان «برگزیده» ، «خلاصه» و «منتخبات» شاهنامۀ فردوسی و یا در قالب جُنگ ها و سفینه ها، ابیات منقول در آثار منظوم و منثور آمیخته به نظم مورد بررسی قرار داد. در این مقاله، ضمن احصا و دسته بندی گزیده های شاهنامه، سیر تطّور تاریخی گزیده-نویسی و منتخبات ابیات شاهنامه مورد توجّه قرار گرفته و معلوم شده است که تا عصر اخیر بخش عمده ای از منتخبات شاهنامه، در خارج از مرزهای ایران فراهم آمده و غالباً گلچین ابیات شاهنامه در ایران، در برخی جنگ ها و آثار منظوم و منثور در دوره های مختلف تاریخی آمده است. رواج گزیده نویسی در عصر حاضر، حاصل خدمات ارزندۀ فروغی در زمینۀ شاهنامه پژوهی و تعیین سال ۱۳۱۳ به عنوان سال هزارۀ فردوسی است. این امر فعالیّت های گسترده ای را در بزرگداشت فردوسی و معرّفی شاهنامه در سطح جهان به دنبال داشت و انتشار چندین شاهنامۀ کامل و تهیۀ منتخباتی را در ایران سبب گردید.
کلمات کلیدی: شاهنامۀ فردوسی, گزیده نویسی, منتخبات, فروغی
دریافت مقاله: منتخبات شاهنامه از فردوسی تا فروغی