واژه نامه شاهنامه – کلمه ها و عبارات بخش داستان اکوان دیو

در تکمیل معانی واژه ها و عبارت های این بخش، از منابع زیر استفاده شده است :

* سپاس ویژه از تیم اجرایی وب سایت و پادکست شاهنامه بخوانیم، اگر الگوی اولیه و ایجاد لیستی از واژه ها که نیازمند معنی بود توسط این تیم ایجاد نشده بود، شاید راه اندازی این بخش در ویکی شاهنامه ماه ها به طول می انجامید.

ایوان : کاخ
آبگون : آبدیده یا درخشان چون آب؛ کنایه از تیزیِ بسیار
آفرین خواندن : ستودن
برانگیختن : از‌جا کندن
برسانِ : مانندِ
برگاشتن : برگرداندن
برگذشتن : طی شدن
بگماز : کلمه‌ای ترکی به‌معنایِ باده‌گساری و باده؛ در این‌جا باده
بنه : آذوقه، تدارکات
بوق : شیپور
پرستنده : پرستار، خدمتکار؛ در این‌جا مشخصاً کنیز
پست : به‌خواری
پشت نمودن : کنابه از عقب‌نشینی کردن
پیروزه : فیروزه
پیمودن : اندازه گرفتن؛ درکشیدن و نوشیدن
تخم : نژاد
ترگ : کلاهخود
تن : تنومندی
تندیاز : تیزپا؛ کنایه از رَخش
تنگ : بندِ زین/کمرِ چارپا
چاره : حیله، نیرنگ
چاک‌چاک : صدای به‌هم خوردنِ سلاح‌ها و سپرهای فلزی
خم : حلقه
خواسته : مال‌واموال
دُر : مروارید
درای : زنگ
درفش : پرچم
دژم : خشمگین
دمان : شتابان
دیبا : ابریشم
دینار : سکه‌ی طلا
رامشگر : نغمه‌خوان، خنیاگر
رای : قصد
رستن : رها شدن
رود : در این‌جا ساز
روشن : زلال، گوارا
زنده‌پیل : فیلِ تنومند
سه‌دیگر : (هفته‌ی) سوم
شبگیر : سحرگاه
شتاب گرفتن : بی‌تاب شدن (از نیاز به چیزی)
شود بازِ جای : سوی جای (خانه‌ی) خود برود.
طوق : گردن‌بند
غریو : فریاد
غمی : غمگین
فرّهی : شُکوه
فرخنده‌رای : نیک‌رای
فگندن : انداختن؛ این‌جا کنایه از کُشتن
کارآزمای : کارآزموده، باتجربه‌
کرّنای : سازِ بادیِ جنگی
کوس : سازِ کوبه‌ایِ بزرگِ جنگی
کیانی : شاهانه
کینه‌جوی : جنگجو
گرازان : خرامان، شتابان ، تازان
گستردنی : قالی یا رخت‌ِخواب
گنج : گنجینه
ماندگی : خستگی
مرغزار : دشت
نبید : شراب
نخچیر : شکار
نره‌شیر : شیرِ تنومند
نشاید : شایسته/درست نیست.
همان : همین‌طور
هیون : شتر
یاد کردن : سخن گفتن ، گفتن
یکسر : کاملاً
یله : رها

قبلی «
بعدی »