نام مکان جغرافیایی در شاهنامه : نیران
نام فعلی مکان جغرافیایی : سرزمین های غیر از ایران
نام های دیگر مکان جغرافیایی در شاهنامه:
شرح مکان جغرافیایی:
نیران: ایرانیان ممالک و کشورهای بیرون از ایران زمین را نیران یا انیران می خوانده اند. این واژه در اوستا به صورت آن اَئیریه به معنای غیر ایرانی آمده است. نخستین بار شاپور یکم در کتیبه اش بر کعبۀ زردشت در فارس خود را شاهنشاه ایران و انیران خوانده است.
درشاهنامهه در پادشاهی لهراسپ داستان گشتاسپ و کتایون، قیصر روم به لهراسپ می گوید:
همه بومتان پاک ویران کنم از ایران به شمشیر نیران کنم
آقای دکتر خالقی درباره تیران نوشته است: «در فرهنگ ولف “نیران” واژه تازی به معنی آتش گرفته شده است. ولی این واژه کوتاه شده انیران یعنی غیرایران است» (یادداشت های شاهنامه، بخش دوم و سوم، بخش دوم، ص ۲۱۴). این نام یک بار هم در داستان رستم و اسفندیار آمده و در آنجا رستم به اسفندیار گفته است:
نگهدار ایران و نیران منم به هرجای پشت دلیران منم
در آغاز داستان شغاد هم فردوسی سلطان محمود را چنین مدح کرده است:
به نام جهاندار محمود شاه ابوالقاسم آن فر دیهیم و گاه
خداوند ایران و نیران و هند زفرش جهان شد چو رومی پرند
نام نیران چندین بار هم در پادشاهی های یزدگرد بزه گر، بهرام گور، قباد، هرمزد نوشین روان و خسروپرویز آمده است.