نام مکان جغرافیایی در شاهنامه : طالقان
نام فعلی مکان جغرافیایی : طالقان در افغانستان
نام های دیگر مکان جغرافیایی در شاهنامه: طالقان
شرح مکان جغرافیایی:
در حوزه تمدنی ایران زمین چهار شهر طالقان وجود داشته است یکی در استان اصفهان که زادگاه صاحب بن عباد بوده؛ یکی بین تهران و قزوین که اکنون هم وجود دارد؛ یکی دیگر که از همه مشهورتر بوده در شاهراه خراسان میان شهرهای مرورود و (فاریاب ) پاریاب در غرب ولایت گوزگانان و بر سر راه بلخ قرار داشته است؛ و یکی دیگر هم که آن را طایقان نیز می خوانده اند در شرق بلخ در ولایت تخارستان (خرگاه) بوده است. از میان این چهار شهر طالقان تنها از آن شهری که بر سر شاهراه خراسان بوده سه بار در شاهنامه نام برده شده است. اولین بار در داستان سیاوش و هنگام رفتن او به توران است که گوید:
سوی طالقان آمد و مرورود سپهرش همی داد گفتی درود
وزان پس بیامد به نزدیک بلخ نیازرد کس را به گفتار تلخ
بار دوم در داستان رزم یازده رخ است که پیران ویسه ضمن نامه ای به گودرز اعلام میکند که برای صلح با ایران و تعیین مرزهای ایران و توران آماده است طالقان و پاریاب را به ایران واگذارد
از ایران به کوه آندر آیم نخست در غرچگان از بر و بوم تست
دگر طالقان شهر تا پاریاب همیدون رو از بلخ تا اندراب
سومین و آخرین بار در داستان جنگ بزرگ است که گوید کیخسرو در راه بازگشت از ترکستان ابتدا یک ماه در بلخ ماند و سپس
سوی طالقان آمد و مرورود جهان پرشد از نای و آوای رود
در این بیت چون مسیر حرکت از بلخ به سوی مرورود و نشابور بوده مصرع سوی طالقان آمد و «مرورود صحیح و منطقی است اما در بیت اول که جهت حرکت برعکس بوده «سوی طالقان آمد و مرورود غیر منطقی است و باید میبود سوی طالقان آمد از مرورود» در هر حال هر سه بیت خبر از طالقان میان مرورود و بلخ می دهند، نه طالقان های دیگر.
طالقان مجاور گوزگانان تقریباً در میانه راه مرورود به فاریاب به فاصله حدوداً ۲۰ فرسنگ از هر کدام قرار داشته و تا قبل از واقعه مغول شهر آبادی بوده است این خردادبه، یعقوبی، حدود العالم، اصطخری، مقدسی، این شهر گرچه توسط مغولان تخریب شده اما باز در زمان تیموریان معمور بوده است.
پس از آن از شهر طالقان خبر اندک است. بارتلد محل تقریبی شهر ویران طالقان را در سرحد شرقی ولایت بادغیس ،افغانستان در نزدیکی ولایت فاریاب حدود غورماخ یا تخت خاتون نشان میدهد و لسترنج در حوالی چیچکتو.