ضرب المثل های شاهنامه – بخش هفتاد و نهم – دخل و خرج برابر بودن

ضرب المثل ( دستانزد ) : دخل و خرج برابر بودن

توضیحات ضرب المثل :

آدینه ای دیگر با یکی دیگر از دستانزدهای بسیار زیبا و نغز از پالیز بی خزان فردوسی، همراه ما باشید.

همواره انسان نیازمند مدیریت است. خواه مدیربت در زمان، کار، هزینه های زندگی و ….

اما بیتی که برای دستانزد امروز گزینش کردیم چنین است:

🔻 مرادخل وخورد ار برابر بـدی
زمـانه مرا چـون بـرادر بـدی🔻

این بیت از داستان پادشاهی یزدگرد انتخاب شده است.
آنگاه که حکیم فرزانه ی توس از چگونگی مرگ یزد گرد و سوگواری بر مرگ وی فارغ میشود، زبان به شکایت میگشاید و از روزگار و اوضاع معیشتی خود چنین می گوید:
💢مرا دخل و خرج ار برابر بدی
زمانه مرا چون برادر بدی💢

از مضمون بیت چنان بر می آید که حکیم در هنگام سرودن این اشعار دخل و خرجش برابر نبوده و در سختی، روزگار میگذرانده است.

در روزگار ما نیز چنانچه هزینه های زندگی از درآمد خانواده بیشتر باشد این دستانزد را به کار میبرند. و همگان را به اعتدال و میانه روی در هزینه ها توصیه میکند.

در متون ادبی ما بارها از زبان بزرگان به این مضمون اشاره شده است:
🅾️چو دخلت نیست خرج آهسته تر کن( سعدی)

🅾️دخل آب روانست و عیش آسیای گردان (سعدی)

🅾️چو دخلت بود کم، مکن خرج بیش/ به اندازه ی دخل کن خرج خویش. (بدایعی)

باشد که بیاموزیم و در این تنگنای اقتصادی امروز مراقب هزینه ها باشیم.

این مطلب توسط جناب آقای حمیدرضا رحیمی و گروه بزرگ تلگرامی فردوسی،شاهنامه و شاهنامه خوانی که توسط ایشان مدیریت می شود به وب سایت ویکی شاهنامه ارائه داده شده است.

 

قبلی «
بعدی »