ضرب المثل ( دستانزد ) : پرهیز از تصمیمات عجولانه و هیجانی
توضیحات ضرب المثل :
درود گرامی یاران جان
آدینه ای دیگر همراه با نکته ای از خردنامه ی حکیم توس
گذری بر داستان بیژن و منیژه می کنیم و درنگی بر شروع داستان
ارمانیان به بارگاه کیخسرو آمده و از درد و عذاب هجوم گرازها به کشتزارهای خویش ناله و شکوا سر می دهند .پادشاه روی به پهلوانان ،دلاوری می جوید تا مشکل ارمانیان را چاره سازد در این بین بیژن جوانترین پهلوان درگاه هیجان زده و عجولانه داوطلب انجام کار می گردد به این امید که بتواند نام و آوازه ای برای خویش در میان پهلوانان بجوید.
گیو خشمگین از این تصمیم پسر او را اندرز می دهد که پیش از هر تصمیم خرد را پیش گیرد و جوانب کار را بسنجد.
بفرزند گفت این جوانی چراست
به نیروی خویش این گمانی چراست
جوان گرچه دانا بود با گهر
ابی آزمایش نگیرد هنر
بد و نیک هر گونه باید کشید
ز هر تلخ و شوری بباید چشید
براهی که هرگز نرفتی مپوی
بر شاه خیره مبر آبروی
جوان اگرچه دانا و با اصل و نسب باشد ، اما بدون آزمایش و کسب تجربه ، هنرمند نمی شود . اگرچه هرگونه بدی و نیکی را باید کشید و از هر شور و تلخی نیز باید چشید، اما درایت و حزم و خرد در انجام کارها و دوری از تصمیم گیری هیجانی و بی پروا و استفاده از تجربیات دیگران شرط اصلی و اساسی در زندگیست .
روی سخن و جان کلام با بیت پایانی است :
“به راهی که هرگز نرفتی مپوی ”
این دستانزد در تصمیم گیرهای نسنجیده ، عجولانه ، هیجانی و بی منطق یا در اصطلاح بی گدار به آب زدن کاربرد دارد .
نکته ای که صاحبان خرد و دانایان هماره افراد را از آن بازداشته اند .
این مفهوم در ادبیات ما و جهان رواج دارد شاید بتوان جملات زیر را هم معنا با این دستانزد پنداشت .
👈کسی آب را خوب می‌شناسد که درآن شنا کرده باشد. – ضرب‌المثل دانمارکی
-👈اگر می‌خواهید راه پیش‌رویتان را بشناسید، از کسی بپرسید که از آن رد شده باشد. – ضرب‌المثل چینی
این مطلب توسط جناب آقای حمیدرضا رحیمی و گروه بزرگ تلگرامی فردوسی،شاهنامه و شاهنامه خوانی که توسط ایشان مدیریت می شود به وب سایت ویکی شاهنامه ارائه داده شده است.