شخصیت های شاهنامه – زال

به گیتی در از پهلوانان گرد – پی زال زر کس نیارد سپرد

نام : زال

نام های دیگر زال : دستان ، زال زر

محل تولد زال : زابل

محل مرگ : نامعلوم

دوره شاهنامه ای پیشین : اسطوره ای پهلوانی

دوره شاهنامه ای جدید : پیشدادیان، کیانیان

تبار : تبار پدری به کرشاسپ پهلوان نامی ایران می رسد

ویژگی‌های زال : زال در شاهنامه نماد خرد می باشد

ملیت : ایرانی

وابستگان :

پدر زال : سام

همسران زال : رودابه دختر مهراب کابلی

فرزندان زال : رستم، زواره، شغاد

نوه های زال : سهراب، فرامرز

توضیحات شخصیت :

زال یا دستان از قهرمانان اسطوره‌ای ایرانی است که نامش در شاهنامه رفته‌است. زال در پارسی به معنای سپیدمو است. وی پسر سام و پدر رستم است. سام از آن که پسرش با موی سپید (آلبینیسم) و در شکل پری یا دیو به دنیا آمده بود ناخرسند بود. از این رو او را در پای البرز کوه که سیمرغ بر آن آشیان داشت رها کرد. سیمرغ نوزاد را یافت و به آشیانه خود برد و بزرگ کرد. از این پس سیمرغ تا پایان زندگی یاور زال و پسرش رستم است.

سام پس از چندی پشیمان می شود و با وعده اینکه تمام خواسته های زال را برآورده سازد او را از نزد سیمرغ باز می آورد. زال در زابل بر جای پدر می نشیند و زمانی که به کابل برای سرکشی میرود شیفته دختر مهراب کابلی می شود و پس یک سلسله داستان های جذاب با رودابه ازدواج می کند که ماحصل آن رستم ابرپلهوان ایران زمین است. زال همواره بعنوان مشاور و خردمند در خدمت پادشاهان ایران بوده و در پادشاهی زوطهماسب و کیقباد نقش اساسی برعهده داشته است.

در آخر کار نیز بعد از آنکه بهمن زابل را فتح می‌کند و فرامرز را می‌کشد زال را به اسارت گرفته و او را در غاری در البرز کوه زندانی می‌نماید در نسخه اصلی شاهنامه از سرنوشت زال پس از اسارت در غار البرز کوه سخنی بمیان نیامده است امّا در ملحقات شاهنامه آمده‌است که زال به جادوی جادوگری که بهمن را یاری می‌کرده‌است قرن‌ها در همان غار در غل و زنجیر بوده‌است تا سرانجام در سال‌های نه چندان دور از دنیا می‌رود.

لیست اشعار :