عنوان: شاهنامه در جهان عرب
نویسندگان: قاسم مختاری / محمود شهبازی / مژگان نصیری
سابقه شغلی یا تحصیلی نویسندگان: استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک / استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک / کارشناس ارشد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک
تاریخ نگارش: بهار ۱۳۸۸
منبع: فصلنامۀ علمی پژوهشی «پژوهش زبان و ادبیات فارسی» شمارۀ هفدهم، تابستان ۱۳۸۹
چکیده مقاله:
فردوسی شاعر بلند آوازه ایران زمین است که با سرودن شاهنامه به عنوان یکی از گران سنگ ترین آثار حماسی، در آسمان شعر و ادب فارسی درخشید. در قرن هفتم هجری، نخستین ترجمه عربی از شاهنامه توسط فتح بن علی بنداری اصفهانی، به فرمان ملک معظم عیسی ایوبی انجام شد. این ترجمه منثور و مختصر که جنبه هنری و زیباشناختی شاهنامه را وانهاده بود، تا دوره معاصر در ادبیات عربی تاثیر چشمگیری نداشت؛ اما در دوره معاصر و به فضل تلاش های بی وقفه برخی از ناقدان و نویسندگان جهان عرب، از جمله عبدالوهاب عزام که به زبان فارسی تسلط داشت و پژوهش های گسترده ای در زمینه شاهنامه به زبان عربی انجام داد، برخی شاعران و ادیبان معاصر عرب تحت تاثیر فردوسی قرار گرفته و او را الگو و اسوه شعری خود قرار دادند و از فردوسی به عنوان شاعری بزرگ و الگویی بیهمتا یاد کردند؛ اما داستان های شاهنامه در آثار شاعران عرب چندان بازتابی نداشت، که گرایش به ادبیات غرب، ترجمه منثور و از بین رفتن ویژگی های ادبی آن در ترجمه و فراهم نبودن زمینه حماسه در ادبیات عربی از دلایل آن است.
کلمات کلیدی: شاهنامه, فردوسی, ادبیات عربی
دریافت مقاله: شاهنامه در جهان عرب