نام مکان جغرافیایی در شاهنامه : سروج

نام فعلی مکان جغرافیایی :  سروچ در جنوب کشور ترکیه

نام های دیگر مکان جغرافیایی در شاهنامه:  سروچ

شرح مکان جغرافیایی:

سروج / سروچ (دشت):  این عنوان دو بار در شاهنامه آمده است؛ بار اول در داستان سیاوش و هنگام حرکت او به سوی توران، بدین گونه که پدرش کیکاووس دوازده هزار سوار و دوازده هزار پیاده سپردار از شهر پهلو پارس و کوچ و بلوچ و گیلان و دشت سروج همراه وی کرده است:

گزین کرد از آن نامداران سوار              دلیران جنگی ده و دوهزار

هم از پهلو پارس و کوج و بلوج             ز گیلان جنگی و دشت سروج

سپرور پیاده ده و دو هزار            گزین کرد شاه از در کارزار

بار دوم در داستان پادشاهی نوشین روان می خوانیم

سپاهی بیامد زهر کشوری               ز گیلان و از دیلمان لشکری

ز کوه بلوچ و ز دشت سروچ                 گرازان برفتند گردان کوچ

با این توصیف سروج یا سروچ باید ولایتی مهم بوده باشد اما از آن به صورت دشت سروچ نام بردن ظاهراً دلالت بر کم اهمیتی اش میکند این ولایت شامل اراضی سمت چپ رود فرات در شمال شهر رقه سوریه قالینیوس و شرق حلب و مشهور بوده است. شهر سروج هم در میانه راه شهر رقه به سمیساط در جزیره میان دو شاخه علیای رود فرات در روم واقع بوده است. ابن خرداد به شهر رقه را همان قالانیقوس رومی/ قالانیقوس و از شهرهای قوم مُضَر و مرکز آن خوانده، سروج را هم از دیگر شهرهای مُضَر که در فاصلۀ ۲۰ فرسخی رقه واقع بوده است.

ابن حوقل سروج را شهری آباد معرفی کرده و لسترنج سروج را جزء شهرهای مُضَر خوانده و دربارۀ آن نوشته است: «این شهر در نیمه راه شمال رقه که از بادیه عبور میکند و به سمیساط میرود واقع بود این راه به منزله وتر نیم دایره بزرگی است که مجرای فرات را تشکیل میدهد سروج سر راه کاروان هایی که از حرآن و ادسا (الرها) به جسر منبج می رفتند واقع بود»

اکنون در جنوب کشور ترکیه نزدیک مرز سوریه در استان شانلی اورفه شهری به نام سوروچ در میان دو شاخۀ فرات بر روی نقشه دیده می شود که باید در همان حدود سروچ پیشین بوده باشد.

 

قبلی «
بعدی »