ساقی عقیلی نقال و بازیگر تئاتر، تلویزیون و سینما است . با پشتیبانی وی و جمعی از نقالان در سال ۱۳۹۰ نقالی به ثبت جهانی در یونسکو رسید. او پرده‌خوان، مدرس دانشگاه و پژوهشگر نمایشهای سنتی و شاگرد استاد داوود فتحعلی بیگی ست. ساقی عقیلی در بسیاری از روزنامه‌ها و وبسایت‌های معتبر به عنوان اولین زن نقال ایرانی معرفی شده‌است. به گفته او این نوع عناوین که به او و زنان نقال دیگر داده‌اند، صرفاً تبلیغاتی هستند و فاقد هر گونه ارزش و اعتبار تاریخی می‌باشند.

ساقی عقیلی در ۱۸ تیر ۱۳۴۰ در تهران متولد شد. پدر او از علاقه مندان و کوشش گران در زمینه حفظ تاریخ و ادبیات کهن ایران زمین و دارای کتابخانه‌ای نفیس سرشار از کتب قدیمی و کم‌نظیر به زبان فارسی بود. عموی وی عبدالله عقیلی، محقق، مورخ و سکه‌شناسی نامی است که آثار باستانی و گرانبهای خود را به منظور ثبت و حفظ و ماندگاری، به آستانهٔ قبلهٔ تهران تقدیم کرده‌است.

علاقه به هنر و اجرا از کودکی در ندا آفرید نمایان بود. در مدرسه همراه با اعضای شیر و خورشید و پیشاهنگ، اشعاری از شاهنامه را از بر می‌خواند و در قطعاتی نمایشی بر اساس آثار شکسپیر و مولیر بازی می‌کرد. حضور او در فعالیت‌های فرهنگی و شرکت در کارهای گروهی در سال‌های نوجوانی او ادامه یافت تا آنجا که به مقولهٔ آموزش علاقمند شده و سرانجام پا به دانشسرا نهاد، مطالعهٔ تاریخ، ادبیات و فرهنگ ایران را به‌طور جدی ادامه داد، با انجمن‌ها و کانون‌های اجتماعی همکاری کرد، و در مناطق محروم زیادی مانند ورامین، کهریزک، قوچ حصار، امین آباد و حومهٔ شهرری به امدادهای اجتماعی و آگاه‌سازی زنان پرداخت. او در کلاس‌های بازیگری سپیده نظری پور شرکت کرد، دورهٔ تکمیلی بازیگری را در مؤسسهٔ رسام هنر نزد استاد رؤیا تیموریان پیمود و با کوله باری از تجربه و تکنیک در بازیگری فارغ‌التحصیل شد.

ساقی عقیلی در نمایش مجدد خاتون – برگرفته از پرده نئی بهرام بیضایی – به کارگردانی ساسان مهر پویان به ایفای نقش پرداخت. نمایش خاتون زیر نظر داوود فتحعلی‌بیگی به شیوهٔ نقالی تمرین و اجرا شد – شیوه‌ای مشابه شیوه بازی در مرگ یزدگرد بیضایی و مویهٔ جم قطب‌الدین صادقی. بازی او در این نمایش و ایفای نقشش همچون یک نقال زن باعث شد به امکانات و کاربرد و تکنیک‌های نقالی بیشتر واقف شود و نقالی را بیش از پیش پی‌ بگیرد.

او که پیشتر به آموختن حرفه ای، تکنیکی و سنتی نقالی پرداخته بود برای پیشرفت در نقالی و تکمیل آموزش خود، در کلاس‌های نقالی استاد فتحعلی بیگی شرکت کرد. در آن کلاس‌ها مرشد ترابی به عنوان مهمان حضور می‌یافت و ساقی عقیلی به‌طور هم‌زمان با سه سبک مختلف نقالی روبه رو بود. سبک مرشد فتحعلی بیگی که بیشتر بر فن بیان، برانگیختن تخیل در تماشاگران و نوعی بازی حسی متکی بود، سبک مرشد ترابی که عموماً بر حرکات بدنی، گریز به داستان دیگری در میان نقل و گاهی طنز تکیه می‌کرد و سبک آسید مصطفی سعیدی که متکی بر حرکات ریز، میمیک چهره و بیان صمیمانه بود. اینچنین اجراهای نقالی او از سال ۱۳۷۴ رقم خوردند.

می‌توان نقالی ساقی عقیلی را ترکیبی از سه سبک نقالی دانست که در آن تمام عناصر و نشانه‌های اصلی استادان پیشکسوت نقالی همچون مرشد فتحعلی بیگی، مرشد آسید مصطفی سعیدی و مرشد ترابی به شکلی گزینشی و آگاهانه به کار گرفته می‌شود. همچنین رگه‌های بسیار قدرتمندی از سبک‌های بازیگری استانیسلاوسکی نیز در نقالی ساقی عقیلی دیده می‌شود که متأثر از آموزش‌های بازیگری او و ارتباطش با تئاتر است.

قبلی «
بعدی »