نام مکان جغرافیایی در شاهنامه : رابه کوه

نام فعلی مکان جغرافیایی :  نامعلوم احتمالا راوه کوه در کرمان

نام های دیگر مکان جغرافیایی در شاهنامه:  زاوه کوه، راده کوه، کوه رامه، کوه دابه

شرح مکان جغرافیایی:

زمانی که نوذر در دهستان با سپهسالاری افراسیاب به محاصره سپاه توران درآمد دو فرزند خود طوس و گستهم را فراخواند و گفت شتابان به پارس روند و شبستان وی را بردارند و به رابه کوه یا بنا بر چاپ مسکو زاوه کو که مانند البرز بلند بود ببرند تا از افتادن به دست دشمن در امان بمانند نام این کوه در نسخه های خطی شاهنامه یکسان نیست

شما را سوی پارس باید شدن               شبستان بیاوردن و آمدن

وز آنجا کشیدن سوی را به کوه             بدان کوه البرز بردن گروه

دکتر خالقی رابه کوه را در متن نهاده اما در حاشیه ضبط سایر نسخه ها را چنین آورده است: «زاوه ،کوه راوه ،کوه رامه ،کوه دابه ،کوه و بنداری جبل راوه». وی پس از آن نوشته که گویا راده کوه درست است

لازم به ذکر است که منظور فردوسی از کوه البرز البرزکوه یا رشته کوه البرز نبوده است چون او کوه البرز را به صورت مشبه به به کار می برده البرزکوه (کوه البرز). بنابراین، ترجمۀ بنداری که گوید «راوه من جبال البرز نادرست است اگر این نکته را نمی دانستیم تردید میکردیم که شاید کوه رادکان نزدیک مشهد از جبال البرز است هرچند جزء البرز بزرگ هست اما این که نوذر به فرزندانش بگوید از راه اصفهان به پارس روید و شبستان مرا با خود بیاورید و به راده کوه خراسان ببرید، محل تأمل است

اما در پادشاهی یزدگرد سوم که به مرزداران دژهای طوس از جمله گاه و گرو و بغمنج و زاوه کوه نامه نوشته است. این که زاوه کوه در اصل رادکوه یا همان رادکان کنونی باشد درست تر می نماید حال آن که آقای دکتر خالقی آنجا زاوه کوه را در متن قرار داده است.

در مجموع به نظر می رسد رابه کوه داستان نوذر جایی در حدود پارس یا یکی از قلعه های امن در مرکز ایران شاید هم راوه کوه در کرمان بوده است نه در شرق ایران و خراسان که بیم از تصرف آن به دست تورانیان بیشتر بوده است.

 

قبلی «
بعدی »