دستنویس کتابخانۀ بادلیان در آکسفورد
عنوان: دستنویس کتابخانۀ بادلیان در آکسفورد
نشانی: به نشان Ms. Eliot. 325
تاریخ نگارش: چهارشنبه چهاردهم رمضان ۸۹۹ هجری قمری – هجدهم ژوئن ۱۴۹۴ میلادی
خط نویس: سلطان حسین بن سلطان علی بن اصلانشاه
محل نگارش: نامعلوم
تعداد صفحات: ۶۲۷ برگ،
تعداد نگاره ها: ۶۲ مجلس
چینش صفحه‌ها: در چهارستون و ۲۳ سطر جدول‌بندی شده
نوع خط: خـط نـستعلیق،
اندازه: مشخص نشده
توضیحات اثر:
دو صفحۀ نخستین کتاب دارای دو ترنج در میانۀ صفحه است و پس از آن دو تصویر تمام صفحه‌ای دارد و از صفحۀ بعد با مقدمۀ منثور آغاز می گردد: «سپاس و آفرین خدایرا جلّ جلاله که این جهان و آن جهان آفرید و ما بندگان را اندر جهان پدید کرد…». این مقدمه همان مقدمۀ کهن است، ولی فقط بخشی از آن را دارد و پایان آن به افسانۀ محمود و فردوسی و هجونامه می انجامد. دو صفحۀ نخستین متن دارای چهار لوح و حاشیه سازی است و متن هر صفحه در هفت سطر نوشته شده است. در کتیبه لوحه های بالا و پایین صفحات نوشته است: «من کلام افضل الحکما – وافصح الشعرا و المتکلمین – حکیم فردوسی طوسی – علیه الرحمه و الغفران». صفحۀ نخستین متن اصلی دارای سرلوحه است با عنوان:«کتاب شاهنامه». این صفحه در چهار ستون و شانزده سطر و صفحات دیگر در چهار ستون و ۲۳ سطر جدول بندی شده اند. هر صفحه بدون تصویر و سرنویس دارای ۴۶ بیت است، ولی در برخی صفحات بیت هایی را نیز چلیپا نوشته است. پادشاهی لهراسپ با سرلوحه آغاز می گردد با عنوان: «پادشاهی لهراسپ صد و بیست سال بود». تاریخ ختم شاهنامه در این دستنویس سال ۳۸۴ هجری قمری است و پایان صفحه آخر آن چنین:
سرآمد کنون قصّه یزدگرد به ماه سفندارمد روز ارد
گذشته از آنسال سیصد شمار برو بر فزون بود هشتاد و چار
همی تا بود روز و شب تار و پود زما بر روان محمد درود
تم الکتاب بعون الملک الوّهاب الموسوم بکتاب شاهنامه من کلام افصح العشراء و المتکلمین و المحققین و المتقدمین حکیم ابوالقاسم فردوسی الطوسی علیه الرّحمه والغفران فی تاریخ یوم الاربعاء رابع عشر شهر رمضان المبارک سنه تسع و تسعین و ثمانمایه الهجرّیه النّبویه صلّى الله على خیر خلقه و مظهر لطفه محمد و آله و صحبه و عزّته اجمعین الطّیبین الطّاهرین والحمد لله ربّ العالمین وسلّم تسلیماً ابداً قسیماً دائماً احداً کثیراً کتبه العبد الفقیر الحقیر اقلّ العباد سلطان حسین بن سلطان علی بن اصلانشاه الکاتب غلام شاه غفرالله له.
غریق رحمت ایزدکسی باد که‌کاتب را بالحمدی کند یاد
آمین و ایاکم اجمعین
در این دستنویس، در پایان افسانۀ «موزه فروش» در پادشاهی انوشروان سه بیت الحاقی به داستان افزوده و برای نظم آن تاریخ سوم محرم ۳۹۴ تراشیده است:
سراسر سخن گفتن موزه دوز زماه محرم گذشته سه روز
همی گفته ام داستان را تمام زگاه پیمبر علیه السّلام
زهجرت‌شده‌سال سیصد‌شمار بدوبرفزون‌کن‌سه سی‌وچهار