نام شخصیت: جلیل دوستخواه
سال تولد شخصیت: ۱۵ شهریور ۱۳۱۲
محل تولد شخصیت: اصفهان
ملیت شخصیت: ایرانی
دین شخصیت: اسلام
شغل شخصیت: شاهنامه پژوه، نویسنده، ایرانشناس
آثار و فعالیت ها :
تالیف ها
- اوستا، نامهی مینوی آئین زرتشت – (از گزارش ابراهیم پورداوود) (۱۳۴۴)
- اوستا، کهن‌ترین سرودها و متن‌های ایرانی (ترجمه فارسی متن کامل اوستا) (۱۳۷۰)
- پژوهشهایی در شاهنامه – گزارش و ویرایش جلیل دوستخواه (۱۳۷)
- هیمالیا، برگزیده شعر پانزده تن از شاعران اردو زبان – ترجمه علیرضا نقوی، جلیل دوستخواه
- آئینها و افسانه‌های ایران و چین باستان – نوشته جی.سی. کویاجی – ترجمه جلیل دوستخواه (۱۳۵۴)
- حماسه ایران: یادمانی از فراسوی هزاره‌ها (سی و پنج گفتار و بررسی و نقد شاهنامه شناختی) – پژوهش و نگارش جلیل دوستخواه (۱۳۸۰)
- شناخت نامه فردوسی و شاهنامه – (۱۳۸۴)
- فرایند تکوین حماسه ایران پیش از روزگار فردوسی- (۱۳۸۴)
- ایران‌شناخت: بیست گفتار پژوهشی ایران‌شناختی – ترجمه جلیل دوستخواه
- گزارش هفتخان رستم بر بنیاد داستانی از شاهنامهی فردوسی، ققنوس (۱۳۸۱)
فعالیت های شخصیت:
- تاسیس انجمن شعرصائب به همکاری هوشنگ گلشیری و سایر همفکران اوائل دهه ۴۰
- انتشار مجله جنگ اصفهان اولین شماره ۱۳۴۴
- تاسیس کانون ایران شناختی در کشور استرالیا
توضیحات شخصیت:
جلیل دوستخواه در پانزدهم شهریور سال ١٣١٢ خورشیدی / ششم سپتامبر ۱۹۳۳ میلادی در اصفهان زاده شد. دوره‌های آموزشی مکتب سنّتی، دبستان، دبیرستان و دانشسرای مقدّماتی را در زادگاهش گذراند و در سال ١٣٣١ در یکی از روستاهای اصفهان به خدمت آموزگاری پرداخت. در سال‌های ١٣٣٣ تا ١٣٣۴ در تهران و استان فارس به خدمت نظام‌وظیفه سرگرم بود و پس از آن برای آموزش دانشگاهی به تهران رفت و در سال ١٣٣۶ در دانشکده‌ی ادبیّات دانشگاه تهران پذیرفته شد و دوره‌های آموزشی در رشته زبان و ادبیّات فارسی را تا گذراندنِ پایان‌نامه (آیین پهلوانی در ایران باستان با راهنمایی استاد محمّد مقدّم) و گرفتن درجه‌ی دکتری در همان رشته در سال ١٣۴٧ پشت‌سرگذاشت.
دوستخواه در سال‌های آموزش دانشگاهی، با سازمان لغت‌نامه‌ی دهخدا وسازمان فرهنگ فارسی (زیرِ سرپرستی دکتر محمّد مُعین) و شماری از نشریّه‌های ادبی و فرهنگی پایتخت همکاری داشت و گفتارها و نقدِ کتاب‌هایی از او به چاپ رسید. در همان سال‌ها، در پاره‌ای از کارهای پژوهشی، دستیارِ استادانِش بدیع‌الزّمان فروزانفر، جلال‌الدّین همایی، دکتر پرویز ناتل خانلری، دکتر صادق کیا و دکتر محمّد مُقدّم بود.
او از سال ١٣۴٧ تا سال ١٣۶٠ که بازنشسته شد، به خدمت در دانشگاه اصفهان و در کنار آن، دانشگاه جندی‌شاپور در اهواز و دانشگاه دُرهام در انگلستان به درس‌دادن و پژوهش اشتغال داشت. پس از سال ١٣۶٠ و تا پیش از کوچیدن به استرالیا (در١٣۶٩) نیز در دانشگاهِ آزاد (شاخه‌های شهرکرد و نجف‌آباد) سرگرم درس‌دادن بود.
دوستخواه از سال ١٣۴۴ در تدوین و نشرِ گاهنامه‌ی جُنگ ِ اصفهان با زنده‌یادان هوشنگ گلشیری، اورنگ خضرایی، احمد میرعلایی و دوستان دیگر خود امیرحسین افراسیابی، محمّد حقوقی، ابوالحسن نجفی، احمد گلشیری، روشن رامی، مجید نفیسی و مرتضی رستمیان (و کمی دیرتر زنده‌یاد کیوان قدرخواه، یونس تراکمه، احمد اخوّت، محمّدرحیم اخوّت، ضیاء موحّد و محمود نیکبخت) همکاری کرد که تا سال ١٣۶٠ یازده دفتر از آن چاپخش شد.
برخی‌از کارهای این پژوهشگر، این‌هاست: گزارش فارسی‌ی ِآیین‌ها و افسانه‌های‌ایران و چین باستان، مجموعه‌ای از گفتارهای پژوهشی ِ دانشمند پارسی جهانگیر کوورجی کویاجی (فرانکلین و جیبی، تهران – ۱۳۵۳و چند چاپ دیگر). گزارش پژوهشی‌از استاد ژاپنی شینیا ماکینو به نام آفرینش و رستاخیز، پژوهشی معنی شناختی در ساختِ جهان‌بینیِ قرآنی (امیرکبیر، دو چاپ، تهران- ۱۳۶۳و ۱۳۷۶). ویرایش ِ داستان رستم و سهراب به روایتِ نقّالان، نقل و نگارشِ مرشد عبّاس زریری (انتشارات توس، تهران – ∙۱۳۷). پژوهشهایی در شاهنامه، دومین مجموعه از گفتارهای پژوهشی ی ِ جهانگیر کوورجی کویاجی (نشر ِزنده رود، اصفهان – ۱۳۷۱). گزارش اوستا، کهن‌ترین سرودها و متن‌های ایرانی- دو جلد (انتشارات مروارید، تهران- ۱۳۷۳تا ۱۳۹۱، شانزده چاپ).
دوستخواه از سال ١٣۶٩ تا کنون به دلیل‌های خانوادگی، در کشور استرالیا به‌سر می‌برد. او دفتری پژوهشی به نام کانون پژوهش‌های ایران‌شناختی در این کشور بُنیادگذاشته است و در کارهای فرهنگی همچون فراخواندنِ ایران‌شناسانِ نامدارِ ایرانی و جُزایرانی به استرالیا برای سخنرانی و نیز همکاری با کتابخانه‌ی‌ایرانی در سیدنی و کتابخانه‌ی گویا در شبکه‌ی ِ جهانی، با کوشندگان فرهنگ ایرانی در این کشور، همکاری کرده است و می‌کند. همچنین از راه سامانه ی ِ کانون پژوهش های ایران‌شناختی در شبکه‌ی جهانی با بسیاری‌از انجمن‌ها و سازمآن‌ها و نهادهای آموزشی و پژوهشیا ایران‌شناختا در ایران و دیگر کشورها، پیوند و داد و ستدِ روزانه و با مهم‌ترین نشریّه‌های ادبی و فرهنگی چاپی و دیجیتال در ایران و سرزمین‌های دیگر، همکاری قلمی دارد. دوستخواه در سال‌های ١٣٧٢و ١٣٧٣ بر پایه‌ی فراخوانِ دانشگاه کلمبیا در آمریکا به نیویورک رفت و در دفتر دانشنامه‌ی‌ایرانیکا به عنوانِ ویراستار، زیر سرپرستی مهین ویراستار، استاد دکتر ان یارشاطر به کار پرداخت و پس از آن نیز به همکاری ویرایشی با دانشنامه، ادامه داده و درآمدهایی نیز در آن منتشرکرده‌است.
لینک های مرتبط: