نام مکان جغرافیایی در شاهنامه : بغداد
نام فعلی مکان جغرافیایی : بغداد
نام های دیگر مکان جغرافیایی در شاهنامه: طیسفون، مدائن
شرح مکان جغرافیایی:
نام این شهر از داستان ضحاک و فریدون تا شروع دوره تاریخی ساسانیان شش بار در شاهنامه آمده است همه جا غرض از آن شهر مشهور عراق است که توسط خلیفۀ عباسی منصور دوانیقی (ح: ۱۳۶-۱۵۹ ق) ساخته شد. بنابراین نباید نام آن در عهد باستان رایج بوده باشد اما به سبب شهرت آن در سده های آغازین اسلامی مثل نام های ماوراء النهر جیحون بیت المقدس دجله در شاهنامه گنجانده شده است.
این اولین باری است که از بغداد به عنوان مقر یکی از شاهان ایران نام برده می.شود در آغاز پادشاهی اردشیر بابکان ساسانی صراحتا گفته می شود که وی پادشاهی اش را در بغداد شروع کرد
به بغداد بنشست بر تخت عاج به سر برنهاد آن دل افروز تاج
از این پس مکرراً از حضور شاهان ساسانی در بغداد یاد شده بالاخره در زمان شکست سپاه ایران با سپهداری رستم ،هرمزد در برابر سپاه تازیان با سرداری سعد وقاص در قادسی یزدگرد سوم در بغداد بود و سپاهیان پیروز عرب رو سوی وی آوردند و همزمان به کرخ نیز حمله ور شدند فرخزاد برادر ،رستم ابتدا از اروندرود گذشت و تازیان را از کرخ بیرون کرد بعد هم رو به بغداد نهاد، اما شکست از آن ایرانیان شد در نتیجه یزدگرد از همان بغداد به سوی خراسان گریخت
سوی شاه ایران بیامد سپاه شب تیره و روز تازان به راه
به بغداد بود آن زمان یزدگرد که او را سپاه اندر آورد گرد
هم آنگه به کرخ اندرون شد ز راه هم از پارسی هم ز تازی سپاه
گرچه تصریح میشود که شهر بغداد را منصور دوانیقی در سال ۱۴۵ ق ساخته است این همه یاد کرد از بغداد در شاهنامه غیر قابل توجیه است مگر این که آن را به حساب عرف زمان در سدههای آغازین اسلامی و شهرت بغداد بگذاریم یا چنین بپنداریم که غرض تدوین گران شاهنامه از بغداد همان مداین و طیسفون در نزدیکی آن بوده است.