عنوان: بررسی پیرنگ، شخصیت پردازی، توصیف، زاویه دید و تصویرپردازی در داستان نبرد رستم با دیو سپید
نویسندگان: محمدرضا راشد محصّل / فاطمه حسین‌زاده هرویان
سابقه شغلی یا تحصیلی نویسندگان: استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد / کارشناس ارشدزبان و ادبیات فارسی
تاریخ نگارش: بهار ۱۳۹۱ هجری شمسی
منبع: مجلۀ متن شناسی ادب فارسی(علمی-پژوهشی) دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، سال چهل و نهم، دورۀ جدید، سال پنجم تابستان ۱۳۹۲، صفحۀ ۱۲۱-۱۳۸
چکیده مقاله:
داستان نبرد رستم با دیو سپید، منزل هفتم از منازل هفتگانه رفتن رستم به مازندران است. این مقاله شامل دو بخش است. در بخش اول مقاله یا مقدمه، اطّلاعاتی در مورد مسأله تحقیق و سؤال های پژوهش بیان می شود. بخش دوم مقاله شامل شش فصل است. در فصل اول طرح داستان نبرد رستم با دیو سپید بررسی می شود و رویدادهایی که در طراحی ساختار داستان مؤثّر است، ارائه می شود. شخصیت پردازی در داستان در فصل دوم ارزیابی می شود. در این فصل، شخصیت های اصلی و فرعی را به طور کامل معرفی می کنیم و ویژگی های شخصیتی آنها را که در داستان بیان شده است، ارائه می دهیم. در فصل سوم، روش فردوسی در توصیف رویدادهای داستان بیان می شود. در این فصل، فردوسی با کاربرد و ترکیب شیوه های توصیف؛ توصیف به وسیله کنش ها، توصیف یا توضیح مستقیم و توصیف به یاری گفت و گو؛ توانسته است فضای داستان را برای مخاطب به صورت زنده و مستقیم طراحی کند. زاویه، دید داستان در فصل چهارم ارزیابی می شود. دیدگاه این فصل آن است که فردوسی با وجود رهبری و هدایت بیرونی شخصیت ها، در بخشی از صحنه ها، زاویه دید را از دانای کل به زاویه دید اول شخص و دوم شخص تغییر می دهد. فردوسی با کاربرد این شیوه توانسته است، رویدادهای داستان را در فضایی زنده به مخاطب ارائه بدهد. در فصل پنجم نیز روش تصویر پردازی فردوسی در این داستان با کاربرد صنایع ادبی و صور خیال ارزیابی می شود و دیدگاه ها و نتایج حاصل شده از این پژوهش نیز در پایان و در فصل ششم ارائه می شود.
کلمات کلیدی: شاهنامه, فردوسی, رستم, دیوسپید, نبرد, پیرنگ, شخصیت پردازی, توصیف, زاویۀ دید, تصویرپردازی
دریافت مقاله: بررسی پیرنگ، شخصیت پردازی، توصیف، زاویه دید و تصویرپردازی در داستان نبرد رستم با دیو سپید