عنوان: بررسی ساختار درهفت خان رستم: نقدی بر کهن الگوی سفر قهرمان
نویسنده: دکتر محمودرضا قربان صباغ
سابقه شغلی یا تحصیلی نویسنده: استادیار زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه فردوسی مشهد
تاریخ نگارش: بهار ۱۳۹۱ هجری شمسی
منبع: مجلۀ جستارهای ادبی علمی-پژوهشی شماره صدوهشتاد بهار ۱۳۹۲
چکیده مقاله:
در سال ۱۹۴۹، جوزف کمبل (۱۹۸۷-۱۹۰۴) اسطوره شناس امریکایی، در کتاب قهرمان هزار چهره دیدگاه خود را درباره اسطوره یگانه طرح می کند: قهرمان به زندگی روزمره و روزمرگی زندگی پشت می کند؛ سفری مخاطره آمیز را به جان پذیرا می شود؛ به مقابله با موجودات متخاصم و نیروهای بازدارنده می پردازد؛ بر آن ها فایق می آید و سرانجام در بازگشت، فضل و برکتی را که ره آورد این سفر خطیر است، به یارانش ارزانی می دارد. در این الگو، کمبل به شیوه رایج ساختارگرایان، در پی ارائه نمایه ای بنیادین برای کهن الگوی سفر قهرمان است. به همین منظور، شواهد متعددی را از داستان های اقوام و ملل مختلف فراهم می آورد و طرحی جامع را در این زمینه پیشنهاد می کند. در مطالعه حاضر، رابطه بین دو حوزه معیّن در نقد کهن الگویی – تصاویر ازلی و کهن الگوی سفر قهرمان – در روایت داستان هفت خان رستم از شاهنامه فردوسی بررسی شده و در پایان مزایا و کاستی ها ی این الگو نقد شده است.
کلمات کلیدی: شاهنامه, فردوسی, نقد اسطوره‌ای, اسطورۀ یگانه, کهن الگو, هفت‌خان رستم
دریافت مقاله: بررسی ساختار درهفت خان رستم: نقدی بر کهن الگوی سفر قهرمان