عنوان: بررسی تطبیقی آیینهای سوگ در شاهنامه و بازمانده های تاریخی – مذهبی سوگواری در ایران باستان
نویسندگان: دکتر مهدخت پورخالقی چترودی / لیلا حقپرست
سابقه شغلی یا تحصیلی نویسندگان: دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد / دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد
تاریخ نگارش: زمستان ۱۳۸۹
منبع: نشریۀ ادب و زبان دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دورۀ جدید، شمارۀ بیست و هفت، بهار ۱۳۸۹
چکیده مقاله:
مطالعه و بررسی آیینهای سوگواری در شاهنامه و مقایسه آن با آیینهای سوگواری، که از دیرباز در مناطقی از ایران برگزار می شده است، نشان می دهد که میان روایات داستانی شاهنامه و واقعیتهای تاریخی درباره آیینهای سوگ، شباهتهایی هست. در این مقاله بر آنیم تا با بیان اموری که در برخی شرایط مرگ در این دو فضا رخ می دهد، نخست با هشت دلیل تاریخی صدق حضور آنها را در ایران باستان یادآور شویم و سپس به بررسی تناقض آنها با قوانین جدی و سختگیرانه مذهبی بپردازیم و در راستای پی جویی دلایل این تفاوتها سه پاسخ احتمالی را مطرح سازیم: شمالی – شرقی بودن روایتهایی که این سوگواریها در آنها موجود است. تاثیر خداینامه های شاهی بر وقایع مربوط به سوگ در شاهنامه و یادآوری نقش زرتشت در تعدیل بسیاری از آیینها و از جمله سوگواریهای شدید در ایران باستان.
کلمات کلیدی: شاهنامه, فردوسی, آیین سوگ در ادبیات, سیاوش و شاهنامه, ایرج و شاهنامه, خداینامه, ایران باستان, زرتشت
دریافت مقاله: بررسی تطبیقی آیینهای سوگ در شاهنامه و بازمانده های تاریخی – مذهبی سوگواری در ایران باستان