نام مکان جغرافیایی در شاهنامه : التونیه
نام فعلی مکان جغرافیایی : کیلیکیه در شمال غرب خلیج اسکندرون
نام های دیگر مکان جغرافیایی در شاهنامه:
شرح مکان جغرافیایی:
التونیه: چون اردشیر ساسانی درگذشت و فرزندش شاپور(اول) جانشین او شد مردم روم از پرداخت خراج قیدافه به ایران سرتافتند. در نتیجه، شاپور به روم حمله کرد و سی هزار نفر از مردم قیدافه و التونیه را که به مقابله وی آمده بودند کشت، تا این که قیصر(ظاهرا والریانوس)ده انبان (ظاهرا زرا و تعدادی غلام و کنیز به وی داد و او پس از ده روز توقف در التونیه به اهواز بازگشت. بعضی از ابیات مربوط به این داستان به این شرح است:
بمرد اردشیر خردمند شاه به شاپور بسپرد گنج و سپاه
خروشی برآمد زهر مرز و بوم ز قیدافه برگاشتند باژ روم
چن آگاهی آمد به شاپور شاه بیاراست کوس و درفش و سپاه
همی راند تا پیش التونیه سپاهی سبک بی کیار از بنه
سپاهی زقیدافه آمد برون که از گرد خورشید شد تیره گون
زالتونیه همچنین لشکری بیامد سپهدارشان مهتری
به التونیه در بد روز هفت زروم اندر آمد به اهواز رفت
آقای امید سالار ضبط التونیه را براساس یک نسخه خطی و ترجمه بنداری برگزیده است. به جای التونیه، دیگر نسخه های خطی ایشان بالونیه (بدون نقطه در حرف یکم)، عموریه، تاکوبنه، تالونیه داشته اند، در یادداشت ها هم نوشته است: «نولدکه التونیه را گشته کاپادوکیه می داند، که به نظر بنده بعید است. در دارابنامه طرسوسی از شهری به نام التون نام برده شده که صومعه ارسطو نزدیک آن قرار داشته»
از التونیه یک بار هم در پایان پادشاهی یزدگرد سوم نام برده می شود، که نباید صحیح باشد. پس از شکست سپاه ایران از تازیان، یزدگرد که به سوی خراسان و طوس و مرو گریخته است، در نامه ای به کنارنگ طوس می نویسد:
پس اکنون زبهر کنارنگ طوس بدین سو کشیدیم پیلان و کوس
فرخزاد با مازهم پوست است به پیوستگی نیز هم دوست است
به التونیه ست او کنون رزمجوی سوی جنگ دشمن نهاده ست روی
خبر رفتن «فرخزاد به التونیه» مسلما غلط است، چون فرخزاد، برادر رستم هرمزد، همراه یزدگرد در خراسان بوده و پس از رساندن وی به مرو سوی ری بازگشته است. ضبط اغلب نسخه های خطی از التونیه در بیت مزبور هم نشان می دهد که اصل آن چیز دیگری بوده است
دکتر خالقی درباره التونیه در پادشاهی یزدگرد سوم چنین می نویسد:«التونیه چند بار هم در پادشاهی شاپور( ج ۶، ص ۲۴۶، پ ۶۳) به ریخت های گوناگون از جمله التونیه و بالونیه آمده است. در منابع تازی از دو شهر که به دست شاپور گشوده شد به نام های قالوقیه و قیدوفیه نام رفته، که شهر نخستین باید همان کیلیکیه باشد. چون فردوسی آن را با بنه قافیه کرده پس گویا التونیه یا بالونیه نوشته بوده است اشاره به بودن فرخزاد در التونیه شاید مرتبط با پادشاهی هرمزد پدر فرخزاد در نصیبین باشد». چون نام نصیبین جداگانه و به همین صورت در شاهنامه آمده نصیبین نمی توان نام دیگر آن را التونیه دانست. از آنجا هم که در روم با آناطولی جایی به نام التونیه شناخته نبوده، نیز به سبب چندگانگی ضبط آن در نسخ خطی شاهنامه، به جای التونیه باید چیز دیگری بوده باشد، که احتمالا کیلیکیه بوده است. در آن صورت غرض از قیدافه با قالوقیه و کیلیکیه باید خرده ولایت جنوب ترکیه در شمال غرب خلیج اسکندرون با مرکزیت شهر سلیفکه در غرب شهر طرسوس بوده باشد که در همسایگی و بر سر راه کاپادوکیه (همان قیدافه شاهنامه) قرار داشته است.