عنوان: نگاهی به خواب فردوسی در شاهنامه
نویسنده: مجتبی دماوندی
سابقه شغلی یا تحصیلی نویسنده: استادیار دانشگاه سمنان
تاریخ نگارش: تابستان ۱۳۸۹
منبع: مجلۀ تاریخ ادبیات، شمارۀ شصت و شش، پاییز ۱۳۸۹
چکیده مقاله:
با توجه به اینکه میان نخستین دست نوشته های شاهنامه، با وقات سراینده بزرگ آن فردوسی دویست سال فاصله افتاده است و در دستنوشته ها تعداد ابیات بین چهل و هشت هزار تا بیش از شصت هزار است؛ پژوهندگان این کتاب سترگ، میان آنچه براستی سرودۀ فردوسی است. با آنچه ابیات و داستان های الحاقی خوانده میشود، اتفاق نظر ندارند. بسا ابیاتی که به ملاحظات گوناگون در متن گنجانیده شده – است. یکی از این ملاحظات، مسائل سیاسی دوران فردوسی است؛ از این رو بسیاری برآنند که ستایش های محمود در شاهنامه بنیادی ندارد از گونه این ستایش ها، خوابی است که در ابتدای داستان گشتاسب از زبان فردوسی بیان می شود و دقیقی در خوابی که بیشتر متضمن ستایشی محمود غزنوی است از او می خواهد تا سروده هایش را در شاهنامه بگنجاند. گرچه این خواب در همه نسخه های چایی شاهنامه دیده می نموده اما نکاتی در آن درستی انتساب آن را به فردوسی مورد تردید قرار میدهد. این جستار در تحلیلی درون متنی، موضوع را بر می رسد.
کلمات کلیدی: شاهنامه, فردوسی, خواب فردوسی, دقیقی, محمود غزنوی
دریافت مقاله: نگاهی به خواب فردوسی در شاهنامه