می روشن آمد ز پرمایه جام – مر آن چهر دارد منوچهر نام
نام : منوچهر
نام اوستایی منوچهر : اوستایی :مَنوش چیترَ، پارسی میانه: منوشچیهر
محل تولد منوچهر : آمل طبرستان
محل مرگ : امل طبرستان
دوره شاهنامه ای پیشین : اسطوره ای
دوره شاهنامه ای جدید : پیشدادیان
تبار : تبار پدری به فریدون می رسد
ملیت : ایرانی
وابستگان :
پدر منوچهر : پشنگ
مادر منوچهر : بی نام دختر ایرج
فرزندان منوچهر : نوذر
توضیحات شخصیت :
یکی از پادشاهان پیشدادی است. او از تبار فریدون است و به کین‌خواهی نیای خویش ایرج، سلم و تور را می‌کشد. در جنگی که میان منوچهر و افراسیاب درگرفت، منوچهر شکست خورده و در تبرستان گرداگرد راه بر او بسته شد. به ناچار میان ایرانیان و تورانیان آشتی پدیدآمد.
در شاهنامه منوچهر پسر پشنگ است مادر منوچهر، دختر ایرج و ماه‌آفرید است منوچهر به کین پدربزرگش ایرج ،سلم و تور را در جنگ می‌کشد. در شاهنامه فردوسی، منوچهر از پادشاهان درستکاریست که پس از مرگ فریدون به پادشاهی می‌رسد. از برجسته‌ترین رویدادهای زمان پادشاهی منوچهر زاده شدن زال، داستان زال و سیمرغ، عشق زال به رودابه و زاده شدن رستم است. طهماسب، نوذر پسران منوچهر هستند
پس از کشته شدن ایرج بدست تور، یکی از کنیزان او بنام ماه‌آفرید، دختری می‌زاید که فریدون را بسیار خشنود کرد. دختر ماه‌آفرید بزرگ شد آنگاه به همسری پشنگ درآمد. از ایشان پسری زاده شد که منوچهر نام گرفت. منوچهر نورچشمی فریدون بود.
منوچهر به کین ایرج نیای خویش، به همراه پهلوانانی چون قارن (پسر کاوه آهنگر)، سام نریمان و گرشاسپ بر سپاه سلم و تور می‌تازد و نخست تور را از پای درمی‌آورد، سپس سلم را. فریدون سالخورده هنگام مرگ منوچهر را به سام وامی‌گذارد و خود جان به جان‌آفرین می‌سپارد. منوچهر صد و بیست سال پادشاهی کرد و هنگام مرگ پادشاهی را به پسر خود نوذر سپرد.
در شاهنامه اشاره ای به نبرد افراسیاب و منوچهر نشده است اما در سایر منابع به این اشاره می کنند.پس از شصت سال افراسیاب که از نوادگان تور است به جنگ منوچهر می‌آید و در طبرستان او را محاصره می‌کند. افراسیاب و منوچهر صلح می‌کنند و مرزبندی را بر سر جای فرودآمد تیر یکی از مردان منوچهر به نامآرش شیواتیرمی‌گذارند. تیر وی با نیروی بسیار از تبرستان به رود بلخ می‌رسد. و مرز ایران و توران می شود که از این آرش در شاهنامه خبری نیست.
لیست اشعار :