عموریه: این نام که معرب Amorium یونانی است از شهرهای مهم روم شرقی بوده که در قلب کشور ترکیه کنونی بر سر شاهراه شمال غرب به جنوب شرق آن کشور (بین قسطنطنیه در کنار دریای سیاه تا طرسوس در کنار دریای مدیترانه) قرار داشته است. بدین سبب، در عهد باستان و نیز دوره اسلامی چند بار به تصرف ساسانیان و خلفای عباسی و سلجوقیان درآمده است. اولین بار در پادشاهی داراب، برای توجیه زادن اسکندر از دختر قیصر روم، فیلقوس/ قیلقوس، و داراب آمده است که داراب به روم حمله کرد و شهر عموریه را که مرکز حکومت قیصر بود محاصره نمود. طی این محاصره قیصر گریخت و جمعی از اهالی شهر کشته شدند. قیصر به ناچار تقاضای مصالحه کرد، و داراب با این شرط که قیصر دخترش ناهید را به او بدهد تن به صلح داد:
به روم اندرون شاه بد فیلقوس کجا بود با رای او شاه سوس
نبشتند نامه که پور همای سپاهی بیاورد بی مرزجای
چو بشنید سالار روم این سخن به یاد آمدش روزگار کهن
زعموریه لشکری گرد کرد همه نامداران روز نبرد
زعموریه فیلقوس و سران برفتند و گردان جنگاوران
به عموریه در حصاری شدند وزیشان بسی زینهاری شدند
بنا بر ادامه داستان، فیلقوس دخترش را به داراب داد و او عروسش را با خود به ایران آورد و دختر از او حامله شد، اما داراب به سبب بدبویی دهان ناهید او را نزد پدرش به عموریه بازگردانید، و اسکندر از وی زاده شد. از این رو، در آغاز داستان اسکندر آمده است که سکندر:
زعموریه مادرش را بخواند چو آمد سخن های دارا براند
پس از آن در پادشاهی انوشیروان آمده است که چون وی به روم حمله کرد و شهر حلب را در محاصره گرفت قیصر هم از عموریه به مقابله وی شتافت:
چو آگاهی آمد به قیصر زشاه که پر خشم از ایران بشد با سپاه
بیامد زعموریه تا حلب جهان شد پر از شور وجنگ وجلب
عموریه در سال ۲۲۳ هجری توسط خلیفه معتصم عباسی فتح شد، واقعه ای که بسیار مشهور شده است ( ابن اثیر، ۱۳۵۱، ج ۱۱، ص ۱۱۵ به بعد). حمدالله مستوفی در نیمه اول سدۀ هشتم هجرى عموریه را از شهرهای آبادان روم خوانده و درباره موقعیت جغرافیایی آن، بنا بر عرف قدیم، چنین نوشته است: «عموریه از اقلیم پنجم است
. در جامع الحکایات تا تلفظ انگوریه گوید. قسطاس قیصر روم ساخت. و در آن زمین گنجی یافته بود که بر عمارت آن شهر صرف کرد» (۱۳۶۲، ص ۹۶). اما لسترنج عموریه را غیر از انگوریه می داند و یادآور می شود که در جنوب سیوری حصار، شهر عموریه (حوالی اسار قلعه جدید واقع بوده است. این که مستوفی آن را انگوریه خوانده نادرست است. این نام در جهان نامه این بکران هم وارد شده است (۱۳۴۲، ص ۱۶۳). حمدالله مستوفی افزوده است که «کوه رقیم در حدود عموریه روم است و ذکرش در قرآن آمده است. غار قوم اصحاب کهف در آن کوه بوده است» (۱۳۶۲، ص ۱۹۵). به هر روی عموریه در ترکیه امروزی در حوالی اسار قلعه جدید در شبه جزیره آناتولی قرار دارد.