یکی دخترش بود مریم بنام – خردمند و با سنگ و با رای وکام
نام : مریم
نام های دیگر مریم : ماریا پرنسس ماریا
محل مرگ : قصر خسروپرویز توسط شیرین مسموم می شود
دوره شاهنامه ای پیشین : تاریخی
دوره شاهنامه ای جدید : ساسانیان
ملیت : رومی
دین : مسیحی
وابستگان :
پدر مریم : موریس امپراطور روم
همسر مریم : خسروپرویز
فرزندان مریم : شیرویه، پوراندخت، آزرمی دخت
توضیحات شخصیت :
مریم همسر خسرو پرویز، از شاهان مقتدر ساسانی بود. او شاهزاده‌ای رومی و دختر موریس (امپراتور) روم بود. در سال ۵۹۰ میلادی پس از اینکه خسرو برای کمک در برابر شورش بهرام چوبین از امپراتور روم درخواست کمک و لشکر کرد، موریس نیز ضمن امتیازاتی که از خسرو گرفت لشکری از ارتش روم در اختیار خسرو و سردارانش گذاشت تا تاج و تخت را از بهرام چوبین و شورشیان باز پس گیرد که شرح آن در شاهنامه و دیگر منابع به تفصیل آمده‌است. یکی از شرط‌های موریس این بود که خسروپرویز پس از بازپس‌گیری تاج و تخت ایران دخترش ماریا که در منابع فارسی مریم نامیده می‌شود به زنی بگیرد و او را ملکه خویش سازد خسرو نیز شرط را پذیرفت و موریس خسرو را همچون پسر خویش خوانده ارتش و فرماندهان رومی را در اختیارش نهاد و دخترش مریم را با جهاز و جواهرات و خدمتکاران فراوان نزد خسرو فرستاد، این ازدواج به دلایل سیاسی صورت گرفت.
در نوشته‌های پس از شاهنامه، از مریم و شیرین به عنوان ملکه‌های رقیب هم نام برده شده. در چندین مورد ذکر شده که رقابت آن‌ها بر سر تعیین کردن جانشین برای تخت و تاج شاهی بوده‌است مریم از پسرش شیرویه و شیرین از پسرش مردانشاه حمایت می‌کرد اما برنده این بازی شیرین بود چرا که نفوذی تام بر خسرو داست و از همین علاقه شاه برای فتح جایگاه بالا استفاده کرد و توانست سرور و بزرگ زنان و شهبانوی پرنفوذ امپراتوری ساسانیان شود. منابع اولیه ذکر کرده‌اند که شیرویه (همچنین با نام قباد دوم هم شناخته می‌شود)، بزرگترین پسر خسرو بوده که پسر مریم است. همچنین پوراندخت و آذرمی دخت نیز دختران خسرو پرویز از مریم زاده شده اند. مریم بواسطه کمکی که پدرش به خسرو در رسیدن به تاج و تخت کرده بود همواره مورد احترام خسروپرویز بود از این رو در دربار نفوذ قدرتمندی داشت و بسیاری از پیروان مسیحی این آزادی را داشتند تا کلیسا داشته باشند
ازدواج خسرو پرویز با مریم که پیرو آیین مسیحیت و رومی تبار بود، بر موبدان زرتشتی ناخوشایند آمد اما پادشاه جوان از سر مصلحت تن به این ازدواج داد. در مورد مرگ مریم اختلاف نظر است اما جایگاهش بعد از ورود شیرین معشوقه خسرو تنزل یافت.
لیست اشعار :