عنوان: تحلیل میتوس های روایی لشکرکشی کیکاوس به مازندران در شاهنامه
نویسندگان: مصطفی ملک پایین / علی اکبر سام خانبانی
سابقه شغلی یا تحصیلی نویسندگان: دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند / دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند
تاریخ نگارش: پائیز ۱۳۹۱ هجری شمسی
منبع: مجلۀ شعرپژوهی (بوستان ادب) دانشگاه شیراز، سال پنجم، شمارۀ چهارم، زمستان ۱۳۹۲
چکیده مقاله:
روایت های شاهنامه به ویژه در قسمت پهلوانی دارای ساختاری مشابه است که از اصلی اسطوره ای در شیوه ی روایت پیروی می کند. شخصیت ها، کنش ها و ترتیب وقایع در این روایات به طور فراوانی همساز و همگام با بخش های روایت آن ها است. در این مقاله کوشش شد خوانشی نو با تکیه بر کهن الگوها و نمادهای نظریّه ی یونگ و تلفیق آن با نظرِ نورتروپ فرای درباره ی میتوس های شکل دهنده ی اثر ادبی، در بافت روایت منظومِ “”حمله ی کیکاوس به مازندران”” در شاهنامه ی فردوسی ارائه شود. به همین سبب نمادهای اسطوره ای این حکایت بررسی و مفاهیم آن به استناد بیان شد، سپس نقش این نمادها در پیرفتِ بخش های مختلف حکایت در ارتباط با میتوس های فرای بیان شد. در پایان روشن شد روایت مذکور داری سه بخش ساختاری است که بیانگرِ میتوس های تابستان، زمستان و بهار در نظریه ی نورتروپ فرای است و نمادها و کهن الگوهای هر بخش در خدمت ساختار میتوس همان بخش هستند. چنین رویکردی در دیگر روایت های شاهنامه هم چون حمله ی کیکاوس به هاماوران هم به روشنی قابل مشاهده است.
کلمات کلیدی: شاهنامه, فردوسی, اسطوره, کهن الگو, میتوس
دریافت مقاله: تحلیل میتوس های روایی لشکرکشی کیکاوس به مازندران در شاهنامه